آیات صفت جنب
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آیات صفت جنب به آیه ۵۶
سوره زمر اطلاق میشود و از آیات صفات
تشبیه میباشد.
یکی از آیات صفات تشبیه، که
مشبهه و
مجسمه برای تشبیه خداوند به مخلوقات به آن استناد جستهاند، این آیه است: (ان تقول نفس یا
حسرتی علی ما فرطت فی جنب الله)
و این در حالی است که اگر مراد از «جنب» در این آیه عضو مخصوصی برای خدا باشد
تفریط در آن متصور نیست، و همین نکته برای اثبات بطلان قول مجسمه و مشبهه کافی است.
کلمه «تفریط» به معنای اهمال کاری در عملی است که باید فورا به آن اقدام نمود، تا جایی که وقتش فوت شود.
«
تحسر» به معنای
غم خوردن از چیزی است که وقتش فوت شده باشد، به خاطر متضرر شدن آدمی به صورتی که دیگر تدارکش ممکن نباشد.
«جنب» در لغت به معنی پهلو است و سپس به هر چیزی که در کنار چیزی قرار گرفته باشد
اطلاق میشود، همانگونه که «یمین» و «یسار» به معنی طرف چپ و راست
بدن است، سپس به هر چیزی که در این ناحیه قرار گیرد یمین و یسار گفته میشود.
در
آیه مذکور، «جنب الله» به معنی تمام اموری است که در جانب
پروردگار قرار دارد، مثل: فرمان او،
اطاعت او، قرب او، و
کتب آسمانی که از ناحیه او نازل شده است. و «تفریط در جنب خدا» به معنای کوتاهی نسبت به ادای حق خداوند در این امور است.
در
حدیث ، مصداق روشن
حسرت داران
روز قیامت «عالمان بی عمل» معرفی شده است.
امام باقر علیهالسّلام با استشهاد به این آیه فرموده است: از همه مردم متاسف تر در
روز قیامت کسانی هستند که طریقه
حق و
عدالت را برای مردم توصیف کردند، سپس خود به مخالفت برخاستند.
فرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «آیات صفت جنب».