آسانی تکلیف مضطر (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
از موارد
آسانی تکالیف که در
آیات قرآن به آنان اشاره شد، «
تکلیف مضطر» است.
انعطافپذیرى
احكام]] اوّليّه درباره
مضطر:
۱. «إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ ... فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَلا إِثْمَ عَلَيْهِ ...؛
خداوند تنها (گوشت) مردار ... حرام كرده است (ولی) آن كس كه مجبور شود (در موقع ضرورت برای حفظ جان خود از آن بخورد) در صورتی كه ستمگر و متجاوز نباشد....»
۲. «حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ ... فَمَنِ اضْطُرَّ فِی مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِّإِثْمٍ فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِیمٌ؛
گوشت مردار ... حرام است... اما آنها كه در حال
گرسنگی دستشان بغذای دیگری نرسد و متمایل به
گناه نباشند (مانعی ندارد كه از گوشتهای ممنوع بخورند) خداوند آمرزنده و مهربان است.»
۳. «وَمَا لَكُمْ أَلاَّ تَأْكُلُواْ مِمَّا ذُكِرَ اسْمُ اللّهِ عَلَيْهِ وَقَدْ فَصَّلَ لَكُم مَّا حَرَّمَ عَلَيْكُمْ إِلاَّ مَا اضْطُرِرْتُمْ إِلَيْهِ ...؛
چرا از چیزهائی نمیخورید كه اسم خدا بر آنها برده شده در حالی كه (خداوند) آنچه را بر شما حرام بوده بیان كرده است، مگر اینكه ناچار باشید (كه در این صورت خوردن از گوشت چنان حیواناتی جائز است)....»
۴. «قُل لاَّ أَجِدُ فِي مَا أُوْحِيَ إِلَيَّ مُحَرَّمًا عَلَى طَاعِمٍ يَطْعَمُهُ إِلاَّ ... فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَإِنَّ رَبَّكَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ؛
بگو در آنچه بر من
وحی شده، هیچ حرامی بر كسی كه غذائی میخورد نمییابم بجز اینكه ... كسانی كه ناچار شوند بدون اینكه بخاطر لذت باشد و یا زیاده از حد بخورند (گناهی بر آنها نیست) پروردگار تو آمرزنده مهربان است.»
۵.«إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةَ وَالْدَّمَ ... فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَإِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ؛
خداوند تنها
مردار و
خون ... بر شما تحریم كرده، اما كسانی كه مجبور شوند در حالی كه تجاوز و تعدی از حد ننمایند (خداوند آنها را مجازات نخواهد كرد) چرا كه خدا غفور و رحیم است.»
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۳۲۲، برگرفته از مقاله «موارد آسانی تکالیف (تکلیف مضطر)»