آزاداندیشی (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در
قرآن کریم به آزاداندیشی،
اندیشیدن در گفتارها و انتخاب نیکوترین آنها بسیار سفارش شده است.
آزاداندیشی، امری ارزشمند:
«و اذاقیل لهماتـبعوا ما انزل الله قالوا بل
نتـبع ما الفینا علیه ءاباءنا اولو کان ءاباؤهم لایعقلون شیئا ولایهتدون؛
چون به ایشان گفته شود که از آنچه
خدا نازل کرده است پیروی کنید، گویند: نه، ما به همان راهی میرویم که پدرانمان میرفتند. حتی اگر پدرانشان بیخرد و گمراه بودهاند.بیزارم از شما و از آن چیزهایی که سوای
الله میپرستید. آیا به
عقل درنمی یابید؟»
۲. «اف لکم و لما تعبدون من دون الله افلا تعقلون؛
اف بر شما و بر آنچه غير از خدا پرستش ميكنيد، آيا انديشه نميكنيد (و عقل نداريد)؟!»
۳. «... و من الناس من یجدل فی الله بغیر علم و لا هدی و لا کتب منیر • و اذا قیل لهماتـبعوا ما انزل الله قالوا بل
نتـبع ما وجدنا علیه ءاباءنا اولو کان الشیطـن یدعوهم الی عذاب السعیر؛
... و پارهای از مردم بی هیچ دانشی یا راهنمایی و کتاب روشنی، درباره خدا
جدال میکنند. • و چون به آنها بگویند: از آنچه خدا نازل کرده است
متابعت کنید گویند: نه، ما از آیینی که پدران خود را بر آن یافتهایم
متابعت میکنیم. اگر چه
شیطان به عذاب آتششان فراخوانده باشد.»
اندیشیدن در گفتارها و انتخاب نیکوترین آنها، ویژه بندگان
خردمند و
هدایت یافته
خدا :
«... فبشـر عباد • الذین یستمعون القول فیتـبعون احسنه اولـئک الذین هدیهم الله و اولـئک هم اولوا الالبـب؛
... پس بندگان مرا بشارت ده: ... آن کسانی که به سخن گوش میدهند و از بهترین آن پیروی میکنند، ایشانند کسانی که خدا هدایتشان کرده و اینان خردمندانند.»
لزوم آزاداندیشی و پرهیز از
تقلید کورکورانه:
۱. «و اذاقیل لهماتـبعوا ما انزل الله قالوا بل
نتـبع ما الفینا علیه ءاباءنا اولو کان ءاباؤهم لایعقلون شیئا و لایهتدون؛
چون به ايشان گفته شود كه از آنچه خدا نازل كرده است پيروى كنيد، گويند: نه، ما به همان راهى مىرويم كه پدرانمان مىرفتند. حتى اگر پدرانشان بيخرد و گمراه بودهاند.»
۲. «اف لکم و لما تعبدون من دون الله افلا تعقلون؛
اف بر شما و بر آنچه غير از خدا پرستش ميكنيد، آيا انديشه نميكنيد (و عقل نداريد)؟!»
۳. «و اذا قیل لهماتـبعوا ما انزل الله قالوا بل
نتـبع ما وجدنا علیه ءاباءنا اولو کان الشیطـن یدعوهم الی عذاب السعیر؛
و چون به آنها بگویند: از آنچه خدا نازل کرده است
متابعت کنید گویند: نه، ما از آیینی که پدران خود را بر آن یافتهایم
متابعت میکنیم. اگر چه
شیطان به
عذاب آتششان فراخوانده باشد.»
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۲۶۲، برگرفته از مقاله «آزاداندیشی».