• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آدم بن عبدالعزیز اموی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابوعمر آدم بن عبدالعزیز بن عمر اموی قرشی، (م دهه ۶۰ قرن دوم هجری)، از شعرای بزرگ و از یاران مهدی عباسی در بغداد بود.



آدم بن عبدالعزیز، فرزند‌ ام‌عاصم، دختر سفیان بن عبدالعزیز بود. ابوعمر ابتدا ساکن شام بود و سپس به عراق رفت. او از بزرگان شعرا و از یاران مهدی عباسی در بغداد بود. هنگامی که ابوالعباس سفاح نخستین خلیفه عباسی (خلافت ۱۳۲-۱۳۶ هـ) بقایای امویان را به قتل می‌رساند، بر او منت می‌نهد و او را از مرگ نجات می‌دهد. خلیفه، وی را به سبب اشعار و طبع ظریفی که داشت، اکرام و احترام می‌کرد.


برخی آدم بن عبدالعزیز را متهم به زندقه کرده‌اند. حتی گفته شده که مهدی عباسی (خلافت ۱۵۸-۱۶۹ هـ) وی را به سبب اشعارش که از آن بوی زندقه استشمام می‌شد، احضار کرد و سیصد ضربه شلاق به او زد و از وی خواست تا به گناه خود اعتراف کند، ولی او این اتهام را رد کرد. در ابتدا فردی زشت کار، گستاخ، بی پروا و دائم الخمر بود، ولی در پیری به زهد و پرهیزکاری روی آورد. مجموعه شعری که برجای گذاشت، حاوی بیست ورقه بود.


آدم بن عبدالعزیز سرانجام، در دهه ۶۰ قرن دوم درگذشت.
[۱۳] سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ۲/۴، ص۱۵۲.
[۱۴] ابن‌عسا‌کر، علی‌ بن‌ حسن‌، تهذیب تاریخ دمشق، ج۲، ص۳۶۴.
[۱۵] اعلمی حائری، محمدحسين، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱، ص۳۱۹.



۱. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۵، ص۱۹۰.    
۲. ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج۷، ص۴۵۹.    
۳. ابن‌منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج۴، ص۲۲۶.    
۴. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۹۵.    
۵. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۷، ص۲۸.    
۶. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۵، ص۱۹۰.    
۷. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست (الندیم)، ص۱۹۷.    
۸. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۱۱، ص۳۲.    
۹. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۵، ص۱۹۰.    
۱۰. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست (الندیم)، ص۱۹۷.    
۱۱. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۵، ص۱۹۵.    
۱۲. جاحظ، عمرو بن بحر، البیان و التبیین، ج۳، ص۱۳۷.    
۱۳. سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ۲/۴، ص۱۵۲.
۱۴. ابن‌عسا‌کر، علی‌ بن‌ حسن‌، تهذیب تاریخ دمشق، ج۲، ص۳۶۴.
۱۵. اعلمی حائری، محمدحسين، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱، ص۳۱۹.



پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۰، برگرفته از مقاله «ابوعمر آدم بن عبدالعزیز بن عمر اموی».






جعبه ابزار