آخَر (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آخَر از (به فتح الف و خا)
مفردات نهج البلاغه، به معنای غیر و دیگری است.
حضرت امیر (علیهالسلام) در بیانی تعیین
خلیفه بعدی توسط
ابوبکر را برای دیگری با همین
کلمه بیان کرده است.
آخَر (به فتح خاء)، به معنای غیر و دیگری، در بیان امیرالمؤمنین (علیهالسلام) آمده است.
برخی از مواردی که در «
نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
چنانکه دربارهی
ابوبکر فرموده:
«فَيا عَجَباً!! بَيْنا هُوَ يَسْتَقيلُها في حَياتِهِ إِذْ عَقَدَها لاخَرَ بَعْدَ وَفاتِهِ.» «عجبا ابو بكر در حال زنده بودن از خلافت استقاله مىكرد و مىگفت: اين را از من بگيريد، من بهترين شما نسيم. (اقيلونى فلست بخيركم) ولى براى بعد از مرگ خود، آنرا به ديگرى «عمر بن الحطاب» عقد كرد.»
قیامت را آخر نامیدهاند که دنیا اوّل است و آن آخر،
امام علی (علیهالسلام) درباره متقی فرموده است:
«أَتْعَبَ نفسه لاِخِرَتِهِ، وَ أَراحَ النّاسَ مِنْ نَفْسِهِ.» یعنی: «نفس خويش را به زحمت انداخته و مردم را از خود راحت كرده.»
تانیث آن بهعلت وصف بودن به «حیات» است. «
الحیاة الدنیا و الحیاة الآخرة.»
مواردی از این ماده در «نهجالبلاغه» به کار رفته است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «آخر»، ص۲۹.