آجن (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آجن از مفردات
نهج البلاغه به آبی که
رنگ و مزه آن تغییر یافته و قابل نوشیدن نیست، گفته می‌شود.
حضرت امیر (علیه‌السلام) از این کلمه در خصوص مسأله
خلافت به‌عنوان لقمه‌ای گلوگیر استفاده کرده است.
این لفظ سه بار در «نهج البلاغه» به کار رفته است.
آجن به معنای آبی که رنگ و طعم آن متغیّر شده و نوشیدنی نیست، آمده است.
گویند: «
اَجَن الماء: تَغَیَّر طَعمه و لَونه.»
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام علی (صلوات الله علیه) دربارۀ خلافت بعد از رحلت
رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود:
«ماءٌ آجِنٌ، وَ لُقْمَةٌ يَغَصُّ بِها آكِلُها.» «
خلافت و
ولایت امر، آبی است رنگ و
طعم تغییر یافته و لقمه ایست که خورنده‌اش گلوگیر می‌شود.»
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره قضات نادان فرموده:
«حَتَّى إِذا ارْتَوَى مِنْ ماء آجِن، وَ أكْثَر مِن غَيْرِ طائِل، جَلَسَ بَيْنَ النّاسِ قاضِياً.» «تا چون از
آب آلوده و متعفّن سيراب شد و چيزهاى بى‌فایده را زياد پنداشت به قضاوت ميان مردم نشست.»
امام (صلوات‌الله‌عليه) مجهولات و معلومات ناقص او را به آب فاسد و گل آلود تشبيه كرده است.
این لفظ سه بار در «نهج البلاغه» به کار رفته است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه،برگرفته از مقاله «آجن»، ص۲۷.
