آجن (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آجن (بر وزن فاعل) از
مفردات نهج البلاغه به آبی که
رنگ و مزه آن تغییر یافته و قابل نوشیدن نیست، گفته می‌شود.
حضرت امیر (علیه‌السلام) از این کلمه در خصوص مسأله
خلافت به‌عنوان لقمه‌ای گلوگیر استفاده کرده است.
این لفظ سه بار در «
نهج‌البلاغه» به کار رفته است.
آجن به معنای آبی که رنگ و طعم آن متغیّر شده و نوشیدنی نیست، آمده است.
گویند: «
اَجَن الماء: تَغَیَّر طَعمه و لَونه.»
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام علی (صلوات الله علیه) دربارۀ خلافت بعد از رحلت
رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود:
«ماءٌ آجِنٌ، وَ لُقْمَةٌ يَغَصُّ بِها آكِلُها.» «
خلافت و
ولایت امر، آبی است رنگ و
طعم تغییر یافته و لقمه ایست که خورنده‌اش گلوگیر می‌شود.»
امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره قضات نادان فرموده:
«حَتَّى إِذا ارْتَوَى مِنْ ماء آجِن، وَ أكْثَر مِن غَيْرِ طائِل، جَلَسَ بَيْنَ النّاسِ قاضِياً.» «تا چون از
آب آلوده و متعفّن سيراب شد و چيزهاى بى‌فایده را زياد پنداشت به قضاوت ميان مردم نشست.»
امام (صلوات‌الله‌عليه) مجهولات و معلومات ناقص او را به آب فاسد و گل آلود تشبيه كرده است.
این لفظ سه بار در «نهج البلاغه» به کار رفته است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه،برگرفته از مقاله «آجن»، ص۲۷.
