... غیری. برخی این تقدم را تقدمبالذات خوانده اند. ... تقدم به تجوهر یا ... یعنی احتیاج متأخر به متقدم در تحقق، تقدمبالذات نامیده است؛ گاه ... تقدمبالذات را به تقدم به علیت اختصاص داده است. ... تقدم دهری ... تقدم ... بر این اساس تقدمذات فاعل بر ذات معلول تقدم به علیت است ...
... از نظر اتصاف به وجود، تقدمبالذات است؛ زیرا به حکم ... به وجود بالذاتمقدم بر شیئیت و ذات مجعول است. خواه تقدمبالذات او به ... صورت تقدم بالطبع و ... عقلی باشد؛ مانند تقدم واحد ...
... واجب به ذات خویش و بی نیاز از غیر، قدیم و ازلی ... ذاتی اقتضای ذات ممکنات است؛ خواه حادث زمانی باشند یا قدیم زمانی ... قدمش و وجوبش از لوازم ذاتقدیم اوست.» ابن تیمیه در عین ... او بر هر دو عالم تقدم دارد ... تقدمالذات ... با مقایسه بیان ابن ...
... : تقدم بالطبع یا اقدمیت طبعی، تقدمبالذّات یا اقدمیت ذاتی، تقدم یا اقدمیت نفسالامری، و تقدم یا اقدمیت ... پنجگانه (تقدم بالزمان، تقدمبالذات یا بالعلّیّة، تقدم بالطبع، تقدم بالرتبه، تقدم بالشرف و الفضیله ...
... است. متکلمان قسم بالذات که قسمی از تقدم و تاخر زمانی است ... را بر مادیات تقدم دهری میداند و تقدمذات حق را بر ... ماسوی الله تقدم سرمدی و تقدم انفکاکی ... شیئیت ماهیت و جوهر ذات آن؛ مانند تقدم جنس و فصل بر ...
... ممکن. زیرا چیزی که در ذات شیء وجود دارد، قابل ... جمله فعل او، همانند ذات او قدیم و ازلی و ابدی ... بوده و نباید قدمت آن به قدمتذات حق باشد و الا ... مستلزم تعدد قدما و ... قدیم ذاتی موجودی است که؛ اولا: منحصر در ذات واجب الوجود بالذات ...
... ولی تقدم چنین نیست. همچنین این تقدم به ذاتِ فاعل نیست، چون ذات فاعل ... یکدیگر باشند، مانند تقدم علت بر معلول. حال چون ذاتِ ممکن، به ... ، ملازم و متحد است با تقدمِذات خداوند که هستی محض و ... علت (مجردات) در مرتبه خود تقدمبالذات به معلول دارد و مسبوق ...
... تقدم بالحق که همان تقدم وجود علت بر وجود معلول است نه تقدمذات ... علت بر ذات ... معلول که تقدم به علیت است ... علیت عبارتست از تقدمذات فاعل بر ذات معلول. اما تقدم خود وجود علت ...
... ششمی به تقدم اضافه کردهاند که تقدمبالذات باشد؛ مانند تقدم اجزاء زمان ... بر یکدیگر. میرداماد نیز تقدم دهری ... و او تقدمذات حق را بر ماسوی الله، تقدم سرمدی و تقدم انفکاکی ...
... عمل یاتکلیف؛ مانند: الف) تقدیم «رکوع» بر «سجود» در (یا ... سابق بودن زمان نزول؛ مانند: تقدیم «صحف ابراهیم علیهالسّلام » بر ... سبق غیر زمانی، همچون: سبق بالذات مانند سبق اعداد بر یکدیگر ... منابع (همچون زرکشی در البرهان) تقدمبالذات را نوع مستقلی از اسباب ...