یَکْبِتَهُم (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یَکْبِتَهُم:(الَّذينَ كَفَرواْ أَوْ يَكْبِتَهُمْ) «یَکْبِتَهُم» از مادّۀ «
کبت» (بر
وزن ثبت) به معنى «بازگرداندن به زور، توأم با
ذلّت» است.
مفسران در
تفسیر آيۀ مورد بحث كه اين واژه در آن به كار رفته، گفته‌هاى گوناگونى دارند، ولى به كمک خود آيات و تواريخ موجود، تفسير آن روشن است، خداوند مى‌فرمايد:
«اين‌كه به شما
وعده داده شده است كه فرشتگان را در برخورد جديد با
دشمن به يارى شما بفرستد، براى اين است كه قسمتى از پيكر لشكر مشركان را
قطع كند و آنها را با ذلّت و رسوايى بازگرداند، تا مأيوس و نااميد (به
وطن خود) بازگردند.
(أَوْ يَكْبِتَهُمْ فَيَنْقَلِبوا خائِبينَ).
به موردی از کاربرد «یَکْبِتَهُم» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(لِيَقْطَعَ طَرَفًا مِّنَ الَّذينَ كَفَرواْ أَوْ يَكْبِتَهُمْ فَيَنقَلِبواْ خآئِبينَ) «اين وعده را كه خدا به شما داده، براى اين است كه قسمتى از پيكر لشكر كافران را قطع كند؛ يا آنها را با ذلّت برگرداند؛ تا مأيوس و نااميد، به وطن خود بازگردند.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
(لِيَقْطَعَ طَرَفاً مِنَ الَّذينَ كَفَروا أَوْ يَكْبِتَهُمْ ...) تا آخر آيات مورد بحث، حرف لام در اول آيه متعلق است به جمله
(وَ لَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ) و قطع طرف
کنایه است از كم كردن عده و تضعيف نيروى كفار به كشتن و اسير گرفتن، همان طور كه ديديم در
جنگ بدر اتفاق افتاد، مسلمانان هفتاد نفر را كشتند، و هفتاد نفر ديگر را اسير كردند، و كلمه
کبت به معناى خوار كردن و به خشم در آوردن است.
• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «یکبتهم»، ج۴، ص ۹.
