• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

یوسف بن حجاج لقوه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: یوسف بن حجاج لقوه


یوسف بن حجاج لقوه (م حدود ۲۰۰ق)، ملقب به لقوه و ابن صیقل، کاتب، شاعر و پدر حجاج بن یوسف ثقفی بود. وی فردی فاسق بود و و آشکارا مرتکب فسق و فجور می‌شد.


ابویعقوب یوسف بن حجاج (صیقل) بن یوسف ثقفی واسطی، ملقب به لقوه و ابن صیقل، کاتب و شاعری
[۱] حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۴۶.    
که در کوفه زاده شد و رشد یافت و بعدها در واسط اقامت گزید.
[۲] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۲۴.    
او پدر حجاج بن یوسف، معروف به ابن شاعر و از حفاظ حدیث می‌باشد.
[۳] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۲۴.    
[۴] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۳، ص۱۵۷.    


ابن صیقل، برخلاف پدرش فردی فاسق بود
[۵] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۳، ص۱۵۸.    
و آشکارا مرتکب فسق و فجور می‌شد. در مجالس‌ هادی عباسی (خلافت ۱۶۹-۱۷۰ق) حضور یافته و شعر می‌سرود. پس از‌ هادی از شعرای دستگاه‌ هارون الرشید (خلافت ۱۷۰-۱۹۳ق) شد. ابن صیقل معاصر ابونواس بود و با او مصاحبت داشت و از یکدیگر بهره گرفته‌اند.
[۶] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۲۴.    

افرادی چون ابن منیح، حسن بن طیب شجاع و ابن عفیر انصاری اشعار او را روایت کرده‌اند.
[۷] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۳، ص۱۵۷.    


ابن صیقل شعر یوسف نوعی سادگی، روانی و لطافت وجود دارد. گویند که ابن صیقل روزی گروهی از شعرا را دید که نوشته‌هایی در دست گرفته، می‌چرخاندند. گفت که خدا چنین سرنوشتی را برایتان رقم زده است و به ابراهیم موصلی روی کرد و گفت که ما با هزلیات و سخنان مسخره به صله و عطایا می‌رسیدیم، ولی این بیچاره‌ها هر چه تلاش می‌کنند حتی سروده‌های جدی آنان خریداری ندارد و کسی چیزی به آنان عطا نمی‌کند.
[۸] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۲۴.    


اثر وی پنجاه ورقه شعر می‌باشد.
[۹] ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۹.    
قصیده بلند حرفیه از جمله آن اشعار است.
[۱۰] مرزبانی، محمد بن عمران، معجم الشعراء، ص۵۸۰.    


ابن صیقل در حدود ۲۰۰ق درگذشت.
[۱۱] جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۵۳۰.
(دیگر منابع:
[۱۲] مرزبانی، محمد بن عمران، معجم الشعراء، ص۵۷۹.    
[۱۳] قفطی، علی بن یوسف، تاریخ الحکماء، ص۱۴۶-۱۴۷.    
[۱۴] خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ص۷۳، ذیل حجاج بن یوسف.    
[۱۵] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۴، ص۲۱۶.
[۱۶] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۷، ص۱۱۳.    
[۱۷] اعلمی، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۸، ص۶۴۲.
[۱۸] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۱۲، ص۱۷۴۲۹.
)

۱. ↑ حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ج۶، ص۲۸۴۶.    
۲. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۲۴.    
۳. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۲۴.    
۴. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۳، ص۱۵۷.    
۵. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۳، ص۱۵۸.    
۶. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۲۴.    
۷. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۲۳، ص۱۵۷.    
۸. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۸، ص۲۲۴.    
۹. ↑ ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۹.    
۱۰. ↑ مرزبانی، محمد بن عمران، معجم الشعراء، ص۵۸۰.    
۱۱. ↑ جمعی از دانشمندان، فرهنگ زندگی نامه‌ها، ج۱، ص۵۳۰.
۱۲. ↑ مرزبانی، محمد بن عمران، معجم الشعراء، ص۵۷۹.    
۱۳. ↑ قفطی، علی بن یوسف، تاریخ الحکماء، ص۱۴۶-۱۴۷.    
۱۴. ↑ خزرجی، احمد بن عبدالله، خلاصة تهذیب تهذیب الکمال، ص۷۳، ذیل حجاج بن یوسف.    
۱۵. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، جزء۴، ص۲۱۶.
۱۶. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۱۷، ص۱۱۳.    
۱۷. ↑ اعلمی، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۸، ص۶۴۲.
۱۸. ↑ دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۱۲، ص۱۷۴۲۹.


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «یوسف لقوه»، ج۱، ص۸۷۰-۸۷۱.


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 200 (قمری) | شاعران خلفای عباسی | شاعران عرب قرن 2 (قمری) | شخصیت‌های قرن 2 (قمری) | کاتبان خلفای عباسی | کاتبان قرن 2 (قمری) | مؤلفان قرن 2 (قمری)
جعبه ابزار