گریه پیامبران و فرشتگان برای امام حسین
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
واقعه
عاشورا و
شهادت امام حسین (علیه‌السّلام) در راس مهم‌ترین حوادث تاریخ بشریت قرار دارد. یکی از نشانه‌های عظمت این حادثه، رخدادهای شگفتی است که غالباً آنها شکل خرق عادت داشته و
در پی
شهادت امام حسین (علیه‌السّلام) به وقوع پیوست. یکی از این رخدادهای عجیب، گریه
پیامبران و
فرشتگان بر مصیبت
کربلا و شهادت امام حسین (علیه
السّلام) بود.
حادثه عاشورا از لحاظ ماهیت، اهداف و آثاری که بر جای نهاد، یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای تاریخ بشر است؛ چراکه قهرمان حادثه، امامی معصوم اسـت کـه بـه منظـور حفظ کامل‌ترین و آخرین دین الهی، جان خود را فدا کرد. رخدادهای شگفتی که
در پی شهادت آن
حضرت،
در جهان هستی پدید آمد، گواهی بر عظمت قیام او و شدت فاجعه شهادتش است.
در یک نگاه گذرا بـه مـتـون تاریخی و روایی
شیعه و
اهل سنت، گزارش‌های بسیاری از این دست حوادث به چشم می‌خورد که
در مجموع، گویای آن است که این حادثه،
در میان حوادث رخ داده
در تمام تاریخ بشر، اهمیت خاصی دارد و بدین لحاظ درخور دقت و بررسی ویژه است. یکی از حوادث عجیبی که قبل و بعد از شهادت امام حسین (علیه
السّلام) رخ داد، گریه پیامبران و فرشتگان بر مصیبت کربلا و شهادت امام حسین (علیه
السّلام) بود.
اگر بر شهادت سیدالشهدا اجزای مختلف عالم هستی و آسمان و زمین گریسته‌اند،
دیگر گریه
انبیای الهی،
فرشتگان و جنیان با
ایمان بر این مصیبت بزرگ، چندان شگفت نیست. این حقیقت را می‌توان
در روایات متعددی که
منابع شیعی و سنی گزارش کرده‌اند، دریافت. اینک چند نمونه از این روایات را نقل می‌کنیم:
ابن قولویه قمی، روایت مسندی را از ابوبصیر بدین مضمون نقل کرده است:
نزد
امام صادق (علیه‌السّلام) بودم و با آن جناب سخن می‌گفتم که فرزند ایشان وارد شد. آن
حضرت او را بوسید و به خود چسباند و فرمود: خداوند کوچک بدارد آن که شما را کوچک کند و انتقام کشد از آن که شما را تنها گذارد و خـوار کند و
لعنت کند آن که شما را به قتل رساند، و خداوند ولی و حافظ یاری کننده شما باشد. همانا گریه زنان و انبیا و صدیقان و شهدا و فرشتگان آسمان برای شما بسیار بوده است. سپس
حضرت گریست و فرمود: ای ابابصیر، هرگاه به اولاد حسین (علیه
السّلام) می‌نگرم، به علت آنچه بر پدرشان (حسین (علیه
السّلام) ) و بر ایشان گذشته، نمی‌توانم از گریه خودداری کنم.
ابن قولویه
در روایت دیگری از امام صادق (علیه
السّلام) به گریه
صدیقه کبری (سلام‌الله‌علیها) بـه همـراه هـزار پیامبر و هـزار صدیق و هـزار شهید و هزاران هـزار تـن از کروبیـان بـر شـهادت امام حسین (علیه
السّلام)، اشاره کرده است.
در برخی روایات گزارشاتی مبنی بر گریه انبیای الهی مانند
حضرت آدم،
حضرت زکریا،
و
حضرت عیسی در عبور از سرزمین
کربلا پیش از ولادت امام حسین (علیه
السّلام) وجود دارد. همچنین روایات متعددی
در گریه پیامبر
اسلام برای امام حسین (علیه
السّلام)
در منابع شیعی و اهل سنت نقل شده است.
درباره گریه فرشتگان نیز ـ به جز آنچه گذشت روایات بسیاری
در منابع روایی به چشم می‌خورد. ابن قولویه، باب بیست و هفتم کامل الزیارات را با عنوان «بکاء الملائکة علی الحسین بـن علی» با نقل بیست روایت، به این موضوع اختصاص داده است.
پیش از همه امام سجاده
در مجلس یزید، این حقیقت را اعلام کرد: «من فرزند کسی هستم که فرشتگان آسمان بر او گریستند».
آن
حضرت به هنگام ورود کاروان اسرای اهل بیت به مدینه نیز فرمود: ای مردم، کدام یک از مردانتان پس از قتل حسین (علیه
السّلام) دل شاد خواهـد بـود؟ و کدامین قلب، غیرمحزون، و کدامین چشم، بی اشک؟
در حالی که هفت آسمان بر او گریستند و دریاها با امواجشان، و آسمانها با ارکانشان، و زمین با همه وسعتش، و درختان با همه شاخه‌هایشان، و ماهیان
در عمق دریاها و ملائکه مقرب الهی و همه اهل آسمانها...
در روایـت
ابوحمزه ثمالی از
امام باقر نیـز مـی خـوانیم که پس از شهادت ابی عبدالله (علیه
السّلام)، فرشتگان با گریه و ناله و ضجه، از خداوند خواستار انتقـام خـون آن
حضرت شدند، و خداوند نیز
در پاسخ فرشتگان، از
قیام قائم آل محمد بـرای انتقام خون حسین (علیه
السّلام) خبر داد. مضمونی مشابه این روایت را
در روایتی از امام صادق (علیه
السّلام) خطاب کرام بن عبدالکریم نیز مشاهده می‌کنیم.
ابن قولویه روایات متعددی را از
امام باقر و امام صادق نقل کرده که از
حضور فرشتگان بسیاری با هیئت غبارآلود و عزادار بر سر
قبر امام حسین (علیه‌السّلام) در همـه سـاعات شبانه روز خبر داده‌اند؛ فرشتگانی که به گریه برای مظلومیت آن
حضرت و نیز دعا برای زایران او مشغول‌اند.
برای مثال
صفوان جمال از
امام صادق (علیه‌السّلام) نقل می‌کند:
در مسیر مدینه به مکه
در محضر امـام صـادق بودم و آن
حضرت را محزون و شکسته و غمناک دیدم. چون از سبب آن پرسیدم، فرمـود: اگر آنچه را که من می‌شنوم، تو نیـز مـی شـنیدی، چنین پرسشی نمـی کـردی. گفتم: مگر چه می‌شنوید؟ فرمود: نالـه فرشتگان و
نفرین آنـان بـر قـاتلان امیر مؤمنان علی و قاتلان حسین (علیه
السّلام)، و ناله جنیان و گریه فرشتگانی که دور قبر حسین (علیه
السّلام) به شدت
در جزع و فـزع انـد. با این وجـود، آیا آب و خـواب و خوراک می‌تواند گوارا باشد؟!
• پیشوایی، مهدی، مقتل جامع سیدالشهداء، ج۲، ص۲۰۸-۲۱۰.
