|
| ||||||||||||||||||||||||||
ابوعبدالله کعب بن مالک انصاری سلمی، از قبیله بنی‌سلمه و شاعر و صحابی پیامبر اسلام بود که به دلیل شرکت نکردن در نبرد تبوک آیه ۱۱۸ سوره توبه درباره وی نازل شد. کعب که از یاران عثمان بن عفان بود، پس از ۷۲ سال زندگی، سرانجام به سال ۵۰ قمری درگذشت. ابوعبدالله، کعب بن مالک بن عمرو خزرجی انصاری، صحابی پیامبر اسلام و از شاعرانی بود که به وسیله شعرش آزار و اذیت دشمنان را از پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) دفع می‌کرد. کعب اسلام آورد و در عقبه و تمام جنگ‌های مسلمانان، به‌جز دو جنگ بدر و تبوک، حضور داشت. کعب بن مالک و دو تن دیگر از شرکت در جنگ تبوک خودداری ورزیدند و بعداً نزد پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) آمدند تا از حضرتش عذر بخواهند، اما پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) عذرشان را نپذیرفت و این آیه درباره آنان نازل گردید: «وعلی الثّلاثة الذین خلّفوا حتی اذا ضاقت علیهم الارض بما رحبت وضاقت علیهم انفسهم وظنوا ان لا ملجا من الله الاّ الیه ثم تاب علیهم لیتوبوا اِن الله هو التّواب الرحیم؛ و نیز خدا پذیرفت توبه آن سه تن را که از جنگ تخلف کرده بودند، تا آن‌گاه که زمین با همه گشادگیش بر آنها تنگ شد و در وجود خویش جایی برای خود نمی‌یافتند، و خود دانستند که جز خداوند هیچ پناهگاهی که بدان روی آورند وجود ندارد، پس خداوند توبه آنان بپذیرفت تا به او باز آیند، که توبه پذیر و مهربان است.» این افراد عبارت بودند از: کعب بن مالک، هلال بن امیه و مرارة بن ربیعه. کعب که از یاران عثمان بن عفان بود، در اواخر عمر نابینا شد و پس از ۷۲ سال زندگی، سرانجام به سال ۵۰ قمری درگذشت. [۶]
حموی، ابن حجه، خزانه الادب وغایه الارب، ج۱، ص۲۰۰.
عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۱۸۸. |
||||||||||||||||||||||||||
