• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

پاداش حج (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حج ، راهی برای دستیابی به رضوان و پاداشهای الهی می باشد.



حج، راهی برای دستیابی به رضوان و پاداشهای الهی می باشد: «یـایها الذین ءامنوا لاتحلوا... ولا ءامین البیت الحرام یبتغون فضلا من ربهم ورضونـا...» ای کسانی که ایمان آورده‌اید شعایر الهی (و مراسم حج را محترم بشمرید و مخالفت با آنها) را حلال ندانید ... و نه آنها که به قصد خانه خدا برای بدست آوردن فضل پروردگار و خشنودی او می‌آیند... . (بنا بر یک احتمال، مراد از «فضلا» پاداش است. )


دستیابی حاجیان به پاداش الهی، از اهداف تشریع حج و عمره می باشد: «یـایها الذین ءامنوا لاتحلوا شعـئر الله ولاالشهر الحرام ولا الهدی ولا القلـئد ولا ءامین البیت الحرام یبتغون فضلا من ربهم ورضونـا...» ای کسانی که ایمان آورده‌اید شعایر الهی (و مراسم حج را محترم بشمرید و مخالفت با آنها) را حلال ندانید و نه ماه حرام را، و نه قربانیهای بینشان، و نشاندار، و نه آنها که به قصد خانه خدا برای بدست آوردن فضل پروردگار و خشنودی او می‌آیند... .


در این آیه چند دستور مهم اسلامی از آخرین دستوراتی که بر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم نازل شده است بیان گردیده که همه یا اغلب آنها مربوط به حج و زیارت خانه خدا است :

۳.۱ - اهمیت شعائر الهی

نخست خطاب به افراد با ایمان کرده می‌فرماید: شعائر الهی را نقض نکنید و حریم آنها را حلال نشمرید. در اینکه منظور از شعائر الهی چیست در میان مفسران گفتگوی بسیار است، ولی به تناسب قسمتهای دیگر این آیه، و با توجه به سال نزول آن (سال دهم هجری) که سال حجة الوداع پیغمبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم بود، چنین به نظر میرسد که منظور از شعائر مناسک و برنامه‌های حج باشد که مسلمانان موظفند احترام همه آنها را نگاه دارند، شاهد این تفسیر اینکه در قرآن کلمه شعائر معمولا در مورد مراسم حج بکار رفته است.

۳.۲ - احترام ماههای حرام

احترام ماههای حرام را نگاه دارید و از جنگ کردن در این ماهها خودداری کنید.

۳.۳ - قربانی در قربانگاه

قربانیانی را که برای حج می‌آورند، اعم از اینکه بی نشان باشند ( هدی ) و یا نشان داشته باشند (قلائد) حلال نشمرید و بگذارید که به قربانگاه برسند و در آنجا قربانی شوند.

۳.۴ - آزادی و تساوی زائرین

تمام زائران خانه خدا باید از آزادی کامل در این مراسم بزرگ اسلامی بهرهمند باشند و هیچگونه امتیازی در این قسمت در میان قبائل و افراد و نژادها و زبانها نیست بنابراین نباید کسانی را که برای خشنودی پروردگار و جلب رضای او و حتی بدست آوردن سود تجاری به قصد زیارت بیت الله حرکت میکنند مزاحمت کنید خواه با شما دوست باشند یا دشمن همین اندازه که مسلمانند و زائر خانه خدا مصونیت دارند.
بعضی از مفسران و فقها معتقدند که جمله فوق عام است و حتی غیر مسلمانان را نیز شامل میشود، یعنی اگر مشرکان هم به قصد زیارت خانه خدا بیایند نباید مورد مزاحمت قرار گیرند، ولی با توجه به اینکه در سوره توبه که معروف است در سال نهم هجرت نازل شده در آیه ۲۸ دستور جلوگیری از آمدن مشرکان به مسجد الحرام داده شده، و با توجه به اینکه سوره مائده در اواخر عمر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در سال دهم هجرت نازل گردیده است و طبق روایات شیعه و اهل تسنن هیچ حکمی از آن نسخ نشده، چنین تفسیری صحیح نیست، و حق آن است که حکم بالا مخصوص به مسلمانان است.

۳.۵ - تحریم صید

تحریم صید محدود بزمان احرام است، بنابراین هنگامی که از احرام حج یا عمره بیرون آمدید، صید کردن برای شما مجاز است.

۳.۶ - عدم کینه ورزی

اگر جمعی از بتپرستان در دوران جاهلیت (در جریان حدیبیه ) مزاحم زیارت شما از خانه خدا شدند و نگذاشتند مناسک زیارت خانه خدا را انجام دهید، نباید این جریان سبب شود که بعد از اسلام آنها، کینه‌های دیرینه را زنده کنید و مانع آنها از زیارت خانه خدا شوید.
این حکم گرچه در مورد زیارت خانه خدا نازل شده است، ولی در حقیقت یک قانون کلی از آن استفاده میشود که مسلمان نباید کینه توز باشد و حوادثی را که در زمانهای گذشته واقع شده بار دیگر در فکر خود زنده کند و در صدد انتقام بر آید، و با توجه به اینکه یکی از علل نفاق و تفرقه در هر اجتماعی همین مسأله است، اهمیت این دستور اسلامی برای جلوگیری از شعله ور شدن آتش نفاق در میان مسلمانان آن هم در آستانه غروب آفتاب عمر پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم آشکارتر میشود.


۱. مجمع البیان، شیخ طبرسی، ج۳، ص۲۶۶.    
۲. مائده/سوره۵، آیه۲.    
۳. مائده/سوره۵، آیه۲.    
۴. توبه/سوره۹، آیه ۲۸.    
۵. تفسیر نمونه، مکارم شیرازی، ج۴، ص۲۵۰.    
۶. تفسیر صافی، فیض کاشانی، ج۲، ص۷.    
۷. الدر المنثور، سیوطی، ج۳، ص۷.    
۸. ترجمه تفسیر المیزان، علامه طباطبائی، ج۵، ص۲۶۳.    



فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «پاداش حج».    




جعبه ابزار