• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

وَطْن (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





وَطْن (به فتح واو و سکون طاء) از واژگان نهج‌البلاغه به معنای محل اقامت انسان و مقرّ انسان است. از این مادّه مواردی متعدد در نهج‌البلاغه آمده است.



وَطَنبه معنای محل اقامت انسان و مقرّ انسان است.


بعضی از مواردی که در نهج‌البلاغه استفاده شده‌اند به شرح ذیل می‌باشند.

۲.۱ - خطبه ۱۸۸

درباره اموات فرموده: «أَوْحَشوا ما كَانوا يوطِنونَ، وَأَوْطَنوا ما كانوا يوحِشونَ.»«محل وحشت يافتند آنجا كه وطن كرده بودند و وطن گزيدند قبرى را كه از آن وحشت داشتند.» (شرح‌های خطبه: )

۲.۲ - حکمت ۵۶

امیرالمومنین علی (علیه‌السلام) در حکمت ۵۶ می فرمایند: «الْغِنَى في الْغُرْبَةِ وَطَنٌ، وَالْفَقْرُ في الْوَطَنِ غُرْبَةٌ.» («بى نيازى» در غربت «وطن» است، و «نيازمندى» در وطن «غربت» است.) (شرح‌های حکمت: )

۲.۳ - خطبه ۱۵۶

آن‌گاه كه رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) از شهادت آن حضرت خبر داد فرمود: صبرت در آن چطور خواهد بود عرض كرد يا رسول! شهادت از مواطن و مشاهد صبر نيست بلكه از مشاهد بشارت است: ««أَبْشِرْ فَإِنَّ الشَّهَادَةَ مِنْ وَرَائِكَ فَقَالَ لي: «إِنَّ ذلِكَ لَكَذلِكَ، فَكَيْفَ صَبْرُكَ إِذَنْ»؟ فَقُلْتُ: يَا رَسُولَ اللهِ، لَيسَ هذَا مِنْ مَوَاطِنِ الصَّبْرِ، وَلكِنْ مِنْ مَوَاطِنِ البشرى وَالشُّكُرِ.» «بشارت باد بر تو كه سرانجام شهيد خواهى شد. در پاسخم فرمود: «آن گفته درست است ولى بگو در آن موقع چگونه صبر خواهى كرد؟» عرض كردم: چنين موردى از موارد «صبر» نيست، بلكه از موارد بشارت و شكر است.» (شرح‌های خطبه:)


از این مادّه موارد متعددی در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۱۱۴۴.    
۲. فیومی، احمد، المصباح المنیر، ج۱، ص۳۴۲.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۳۲۶.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۳۴.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۵۱.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۷۸، خطبه ۱۸۸.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۳۳.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۲۹.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۳۰.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۲۶۹.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۱۴۹.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۹۹.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۸۳، حکمت ۵۱.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص، حکمت ۵۶.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۷۸، حکمت ۵۶.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۴۷.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۵۸.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج،۵ ص۴۵۸.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۳، ص۳۳۱.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۹۵.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۱۹۰.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۳۷.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة، ج۲، ص۶۵.    
۲۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۲۰، خطبه۱۵۶.    
۲۵. شرح مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۳۷.    
۲۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۷۹.    
۲۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۴۸۲.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۱۵۰.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۹۱.    
۳۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۰۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «وطن»، ج۲، ص۱۱۴۴.    






جعبه ابزار