وحی به اسباط (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
از دریافتکنندگان
وحی که در
آیات قرآن به آنها شاره شده،
اسباط هستند.
نزول وحى الهى بر اسباط:
۱. «قُولُوا آمَنَّا بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْنا وَ ما أُنْزِلَ إِلى ...وَ الْأَسْباطِ ...؛
بگوييد: ما به خدا ايمان آوردهايم؛ و به آنچه بر ما نازل شده؛ و آنچه بر ... و اسباط (پيامبران از فرزندان
یعقوب) نازل گرديده....»
۲. «قُلْ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ عَلَيْنا وَ ما أُنْزِلَ عَلى ...وَ الْأَسْباطِ ...؛
بگو: به خدا ايمان آورديم؛ و همچنين به آنچه بر ما نازل گردیده و نازل گردیده بر ... و اسباط (پيامبران از فرزندان يعقوب)....»
۳. «إِنَّا أَوْحَيْنا إِلَيْكَ كَما أَوْحَيْنا ... إِلى إِبْراهِيمَ ...وَ الْأَسْباطِ ...؛
ما به تو وحى فرستاديم؛ همانگونه كه وحى فرستاديم ... به
ابراهیم ... و اسباط (پيامبران از فرزندان يعقوب)....»
قرآن کریم نزول وحی را تفهیم معانی بر قلب
پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) شمرده است. اهل معرفت درباره چگونگی نزول و دریافت وحی قائلاند که انبیا نخستین ظهور مبادی وحی را در حضرت خیال و پس از آن در عالم بالاتر درک میکنند.
امام خمینی نیز قائل است که چگونگی نزول وحی از امور مجهولی است که تنها پیامبر بر آن اطلاع دارد.
نبی خاتم حقایق عقلی را به عالم
مثال و از آنجا به عالم ملک تنزل میدهد درواقع این قوت روحی ایشان است که
جبرئیل را به این عالم نازل میکند و این با حالت اضطراب یا اغمای پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) در حین دریافت وحی منافاتی ندارد، زیرا این جسم نبی است که از تحمل وحی بیتاب است نه قوه روحی پیامبر.
امام در بیان چگونگی دریافت وحی بر این باور است که نبی نخستین ظهور مبادی وحی را در مرحله جدا شدن نفس از طبیعت و رجوع آن به عالم غیب میداند، ازاینرو نخست در
مثال مقید صورت غیبیه را مشاهده میکند و سپس در
مثال مطلق تا اینکه برسد به حضرت اعیان علمیه؛ بر این اساس رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) پس از رسیدن به مراتب عوالم بالاتر،
فرشتگان و وحی را نازل میکند و آنها تابع ولی اعظم و انسان کامل میشوند.
ایشان بر اساس بساطت وجود،
تشکیک در وجود و مراتب آن قائل است وحی هم امری عقلی و حضوری است و هم قوه خیال و حس در آن نقش ایفا میکند، وحی در سیر نزولی خود عوالم گوناگونی را میپیماید و در هر مرتبه ظهور و تجلی مناسب آن مرتبه را دارد.
•
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۲، ص۲۴۱، برگرفته از مقاله «دریافتکنندگان وحی (اسباط)». •
دانشنامه امام خمینی ، تهران،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ، ۱۴۰۰ شمسی.