هدایت و خشیت (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یکی از زمینه‌های
هدایت که در
آیات قرآن به آن اشاره شده،
خشیت است.
خشیت از خدا و نترسيدن از غير او، زمينه‌ساز هدايت:
«انَّما يَعمُرُ مَسجِدَ اللَّهِ مَن ءامَنَ بِاللَّهِ ... ولَم يَخشَ الَّا اللَّهَ فَعَسى اولكَ ان يَكونوا مِنَ المُهتَدين؛
مساجد خدا راتنها كسى آباد مى‌كند كه به خدا
ایمان آورده، ... و جز از خدا نترسد؛ اميد مى‌رود آنها از
هدایت‌یافتگان باشند.»
امام خمینی خشیت را از علائم ایمان و
قلب علمای ربانی را مملو از خشیت و خوف الهی می‌داند و با استناد به آیه
(اِنَّما یَخْشَی اللهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ) میزان شناخت
علما را خشیت از حق‌تعالی می‌داند از این رو هر کس دارای خوف و خشیت، از حق‌تعالی نباشد از زمره علما خارج است.
به عقیده امام خمینی حالت خشیت، دو قسم حبّی و خوفی دارد که
سالک در خشوع حبّی، حق‌تعالی بر او با اسمای جمالی تجلی می‌کند و این سبب هیبتی آمیخته با شوق است که در نتیجه دل سالک، خائف می‌گردد. اما در خشوع خوفی حق‌تعالی بر سالک با اسمای جلالی و عظمت تجلی می‌کند و آن تجلی، هیمان آمیخته به خوف و حیرت است و حزن را در پی دارد.
از دیدگاه ایشان خشوع و خشیت از جمله اموری است که برای سلوک الی الله در همه عبادات به ویژه نماز لازم است از این رو
عبادت نوعی خضوع و خشوع است که مخصوص خداوند متعال است که در بالاترین مرتبه وجود قرار دارد.
ایشان منشا خشیت را معرفت منعم و صفات حق‌تعالی می‌داند و هرچه تجلیات الهی بیشتر باشد خشیت و خضوع و
عبودیت افزون‌تر است البته علم به‌تنهایی کافی نیست؛ بلکه این علم باید به قلب برسد تا قلب خاشع گردد.
زمینه‌های هدایت (قرآن).
•
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۳، ص۷۱، برگرفته از مقاله «زمینه‌های هدایت (خشیت)». •
دانشنامه امام خمینی ، تهران،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ، ۱۴۰۰ شمسی.
