نَبَط (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَبَط (به فتح نون و باء) از
واژگان قرآن کریم به معنای استخراج است.
نَبَط به معنای استخراج است.
در
قاموس گفته: نَبَطَ (به فتح اوّل و دوّم) اولین آبی است که در چاه ظاهر میشود.
طبرسی نیز چنین گفته است استنباط به معنی استخراج است به هر چیزی که استخراج شده و در برابر رؤیت چشم یا معرفت قلب قرار گرفته مستنبَط (به صیغه مفعول) گویند.
به موردی از
نَبَط که در قرآن به کار رفته است، اشاره میشود:
(وَ اِذا جاءَهُمْ اَمْرٌ مِنَ الْاَمْنِ اَوِ الْخَوْفِ اَذاعُوا بِهِ وَ لَوْ رَدُّوهُ اِلَی الرَّسُولِ وَ اِلی اُولِی الْاَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِینَ یَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ) «یعنی:
منافقان یا ضعیف الایمانها چون چیزی از ایمنی مثل غلبه سپاه مسلمین به
کفّار یا از خوف مثل هجوم
مشرکین به
مسلمانان، دریافتند آنرا میان مردم منتشر میکنند و اگر آنرا به
رسول خدا و به
اولی الامر ارجاع میکردند رسول و اولی الامر که استنباط میکنند آنرا میدانستند.»
یعنی باید در اینگونه کارها مطلب را میان مردم منتشر نکرد و باعث ناامنی نشد بلکه با ولی الامر ارجاع کرد تا درباره آن تحقیق کنند.
این لفظ تنها یکبار در کلام الله آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «نبط»، ج۷، ص۱۱.