• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

نهشل بن زید عدوی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



نهشل بن زید عدوی۱۵۰ق)، فردی لغت‌شناس، شاعر و از فصحای عرب در قرن دوم هجری قمری بود.
از زندگانی عدوی اطلاعات چندانی در دست نیست.



ابوخیره نهشل بن زید عدوی اعرابی بصری، از طایفه بنی عدی یا بنی نهشل و از اعراب بیابان‌نشین بود که بعدها شهرنشین شد. یاقوت حموی نام پدرش را یزید ذکر کرده است.


ابوخیره فردی لغت شناس، شاعر
[۶] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۸، ص۱، ص۴۳.
و از فصحای عرب بود و ازهری در کتاب خود در بسیاری از موارد به وی استناد کرده است.
از زندگانی ابوخیره اطلاعات چندانی در دست نیست، ولی آنچه قطعی است اینکه وی معاصر با ابوعمرو بن علاء، لغت‌شناس و ادیب مشهور (م ۱۵۴ق)
[۱۳] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۸، جزء۱، ص۴۳.
و هم عصر با منتجع بن نبهان، لغت‌شناس بوده و مجالسی در باب گفت‌و‌گوی لغت و کیفیت نحو و صرف برخی از لغات داشته‌اند.


نهشل دارای شاگردانی بوده که از آن جمله است: نضر بن شمیل که ادبیات و لغت را از او فراگرفته
[۱۶] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۸، ص۱، ص۹۳.
و لغت نقل کرده است.


نهشل دو کتاب به نام‌های کتاب الحشرات
[۱۹] کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۱۱۸.
و کتاب الصفات
[۲۱] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۸، جزء۱، ص۱۷.
[۲۲] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۸، جزء۱، ص۳۵۰.
داشته است.


نهشل سرانجام در سال ۱۵۰ق درگذشت.
[۲۳] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۸، جزء۱، ص۱۸.
(دیگر منابع:
[۲۴] دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۱، ص۳۹۵.
[۲۵] اعلمی، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۸، ص۲۳۹.
[۲۸] ابن درید، محمد بن الحسن، جمهرة اللغه، ج۳، ص۴۵۴-۴۵۸.
[۲۹] صغانی، حسن بن محمد و اسماعیل بن حماد جوهری، التکمله و الذیل و الصله، ج۱، ص۱۷۷.
[۳۰] صغانی، حسن بن محمد و اسماعیل بن حماد جوهری، التکمله و الذیل و الصله، ج۱، ص۲۰۹.
)


۱. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۶۸.    
۲. سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر، بغیة الوعاة، ج۲، ص۳۱۷.    
۳. بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۲، ص۴۹۹.    
۴. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۶۸.    
۵. حموی، یاقوت بن عبدالله، معجم الادباء، ص۶، ص۲۷۶۱.    
۶. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۸، ص۱، ص۴۳.
۷. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۶۸.    
۸. ازهری، محمد بن احمد، تهذیب اللغه، ج۱، ص۵۸.    
۹. ازهری، محمد بن احمد، تهذیب اللغه، ج۴، ص۲۱۴.    
۱۰. ازهری، محمد بن احمد، تهذیب اللغه، ج۵، ص۲۰۸.    
۱۱. ازهری، محمد بن احمد، تهذیب اللغه، ج۱، ص۱۹۳.    
۱۲. ابوالبرکات انباری، عبدالرحمن بن محمد، نزهة الالباء، ص۲۶-۲۷.    
۱۳. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۸، جزء۱، ص۴۳.
۱۴. زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق، مجالس العلماء، ص۸.    
۱۵. ابوالبرکات انباری، عبدالرحمن بن محمد، نزهة الالباء، ص۷۳.    
۱۶. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۸، ص۱، ص۹۳.
۱۷. ازهری، محمد بن احمد، تهذیب اللغه، ج۱، ص۱۲۷.    
۱۸. ابن ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۶۸.    
۱۹. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۳، ص۱۱۸.
۲۰. ازهری، محمد بن احمد، تهذیب اللغه، ج۱، ص۲۸.    
۲۱. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۸، جزء۱، ص۱۷.
۲۲. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۸، جزء۱، ص۳۵۰.
۲۳. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۸، جزء۱، ص۱۸.
۲۴. دهخدا، علی‌اکبر، لغت نامه، ج۱، ص۳۹۵.
۲۵. اعلمی، محمدحسین، دائرة المعارف الشیعیة العامه، ج۱۸، ص۲۳۹.
۲۶. مرزبانی، محمد بن عمران، معجم الشعراء، ص۵۸۷.    
۲۷. ابن فارس، احمد بن فارس، مقاییس اللغه، ج۱، ص۲۹۷.    
۲۸. ابن درید، محمد بن الحسن، جمهرة اللغه، ج۳، ص۴۵۴-۴۵۸.
۲۹. صغانی، حسن بن محمد و اسماعیل بن حماد جوهری، التکمله و الذیل و الصله، ج۱، ص۱۷۷.
۳۰. صغانی، حسن بن محمد و اسماعیل بن حماد جوهری، التکمله و الذیل و الصله، ج۱، ص۲۰۹.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، برگرفته از مقاله «نهشل عدوی»، ج۱، ص۸۰۸.






جعبه ابزار