مُتَحَرِّف (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مُتَحَرِّف: (إِلَّا مُتَحَرِّفاً لِّقِتالٍ)«مُتَحَرِّف» از مادّه «
تحرف» به معناى كنارهگيرى از وسط به اطراف و كنارهها است
و منظور از اين جمله اين است كه: جنگجويان به عنوان يک تاكتيک جنگى از برابر دشمن بگريزند و به كنارى بروند كه او را به دنبال خود بكشانند و ناگهان ضربه غافلگيرانه را بر پيكر او وارد سازند و يا به صورت جنگ و گريز دشمن را خسته كنند، چراكه جنگ گاهى حمله و گاهى عقبنشينى به عنوان حمله مجدد است. مانند:
«أَلْحَرْبُ كَرٌّ وَ فَرٌّ».
(وَ مَن يُوَلِّهِمْ يَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلاَّ مُتَحَرِّفًا لِّقِتَالٍ أَوْ مُتَحَيِّزًا إِلَى فِئَةٍ فَقَدْ بَاء بِغَضَبٍ مِّنَ اللّهِ وَ مَأْوَاهُ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصِيرُ) (و هر كس در آن هنگام به آنها پشت كند به غضب خدا گرفتار خواهد شد و جايگاه او جهنّم است و چه بد جايگاهى است! مگر آنكه هدفش از كنارهگيرى، تجديد نيرو براى حمله مجدد و يا پيوستن به گروهى از مجاهدان باشد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرماید:
تحرف به معناى
انحراف از خط وسط و ميل به
حرف است كه به معناى طرف هر چيزى است و در اينجا به اين معنا است كه مرد جنگى در ميدان جنگ از اين سو به آن سو شود تا بدين وسيله راهى براى غافلگير كردن
حريف خود پيدا كند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مُتَحَرِّف»، ص۴۹۹.