• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مَوْج‌ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





مَوْج‌ (به فتح میم و سکون واو) از واژگان نهج‌البلاغه به معنای اضطراب دریا است.
جمع آن امواج است.
مواردى از آن در «نهج‌البلاغه» آمده است و در موج آب و غير آن يافته است.



مَوْج‌ به معنای اضطراب دريا است.
«ماجَ البَحرُ موجََا: اضطَرَبَ امواجه وَ ارتَفَعَ»
همچنین موج آب‌هاى مرتفع در سطح دريا است.


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - مَوْجِ - نامه ۳۲ (فتنه معاویه)

امام علی (علیه‌السلام) به معاویه می‌نویسد:
«وَ أَرْدَيْتَ جيلاً مِنَ النّاسِ كَثيراً، خَدَعْتَهُمْ بِغَيّكَ، وَ أَلْقَيْتَهُمْ في مَوْجِ بَحْرِكَ تَغْشاهُمُ الظُّلُماتُ.»
«گروه بسيارى از مردم را به هلاکت افكندى، با گمراهى و ضلالت خويش آنان را فريفتى! و در امواج فتنه و فساد انداختى همان فتنه و فسادى كه تاريكی‌هايش فراگير است.»

۲.۲ - ماجَتِ - خطبه ۱۰۰ (فتنه جنگ)

امام علی (علیه‌السلام) در خطبه ۱۰۰ می‌فرمایند:
«وَ ثَقُلَتْ فی الْأَرْضِ وَطْأَتُهُ عَضَّتِ الْفِتْنَهُ أَبْناءَها بِأَنْیابِها وَ ماجَتِ الْحَرْبُ بِأَمْواجِها
«و جاى پايش در زمين محكم گردد، (ستم او همه جا را بگيرد) و فتنه فرزندان خويش را بگزد و آتش جنگ زبانه كشد.»

۲.۳ - مَوَجانِ - خطبه ۲۱۱ (خلقت زمین)

«مَوجان» (به فتح میم و سکون واو) نيز به معنى ارتفاع موج است، درباره خلقت زمین فرموده:
«فَسُبْحانَ مَنْ أَمْسَكَها بعَْدَ مَوَجانِ مِياهِها.»
«منزه است خدائى كه زمين را آرام كرد بعد از موج زدن و اضطراب آب‌هايش.»


دو مورد از واژه موج در «نهج‌البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۹۹۹.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۳۳۱.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دار القلم، ص۷۸۲.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۶۵۶، نامه ۳۲.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۶۴.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۰۶، نامه ۳۲.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۳۳.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۰۶.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۰۷.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۰، ص۱۸.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۴۵.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۱۳۳.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۲۲۶، خطبه ۱۰۰.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۹۵.    
۱۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۴۷، خطبه ۱۰۱.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۱۵.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۶.    
۱۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۱.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۴، ص۳۸۷.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۷۰.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۰۰.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ج۱، ص۵۲۱، خطبه ۲۱۱.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۱۸.    
۲۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۲۸، خطبه ۲۱۱.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۱۳.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۶.    
۲۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۱.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۸، ص۱۸۱.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۶۷.    
۳۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۵۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «موج»، ج۱، ص۹۹۹.    






جعبه ابزار