• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مَنَاص (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





مَنَاص:(وَّ لاتَ حِينَ مَنَاصٍ)
«مَنَاص» از مادّه‌ «نوص» به معناى پناهگاه و فريادرس است، مى‌گويند: عرب هنگامى كه حادثه سخت و وحشتناكى رخ مى‌داده، مخصوصاً در جنگ‌ها، اين كلمه را تكرار مى‌كرد و مى‌گفت: «مَنَاص؟، مَنَاص؟» يعنى پناهگاه كجا است؟، پناهگاه كجاست؟ و چون اين مفهوم با فرار مقارن است گاهى به معناى محل فرار نيز آمده است.



(كَمْ أَهْلَكْنا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنْ قَرْنٍ فَنادَوْا وَ لاتَ حِينَ‌ مَناصٍ) (چه بسيار اقوامى را كه پيش از آن‌ها هلاک كرديم؛ و به هنگام نزول عذاب فرياد مى‌زدند و كمک مى‌خواستند ولى وقت نجات گذشته بود.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه مناص مصدر ناص- ينوص است كه بنا به گفته صاحب مجمع البيان‌ اگر با نون خوانده شود معناى تاخر را مى‌دهد و اگر با باء خوانده شود معناى تقدم را مى‌دهد. بعضى‌ هم آن را به معناى فرار دانسته‌اند. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان: )


۱. ص/سوره۳۸، آیه۳.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، دار القلم، ص۸۲۹.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۴، ص۱۸۹.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۹، ص۲۲۹.    
۵. ص/سوره۳۸، آیه۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۴۵۳.    
۷. قرطبی، شمس‌الدین، تفسیر القرطبی، ج۱۵، ص۱۴۶.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۲۷۷.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۱۸۲.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۷۱.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۷۲۶.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه‌، بر گرفته از مقاله «مَنَاص»، ص۵۵۵.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره ص | لغات قرآن




جعبه ابزار