مَضَت (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مَضَت:
(خلاصه آیه) مَضَت: از مادّۀ «مضیّ» به معنی «رفتن و گذشتن و جاری شدن»
اسلام آنچه را كه قبل از آن است از ميان مى‌برد، و هجرت كردن نيز قبل خود را از ميان مى‌برد، و
حج خانه خدا ما قبل خود را محو مى‌كند. منظور اين است اعمال و كارهاى خلاف و حتى ترك
فرائض و واجبات كه قبل از اسلام انجام گرفته به خاطر پذيرش اسلام از ميان خواهد رفت و اين قانون عطف به گذشته نمى‌شود لذا در كتب فقه اسلامى مى‌خوانيم بر شخصى كه
مسلمان مى‌شود حتى قضاء عبادات گذشته لازم نيست.
سپس اضافه مى‌كند اما اگر از روش نادرست خود باز نايستند"به اعمال سابق باز گردند
سنت خداوند در پيشينيان درباره آنها انجام مى‌شود.
(وَ إِنْ يَعُودُوا فَقَدْ مَضَتْ سُنَّتُ الْأَوَّلِينَ.)منظور از اين سنت همان سرنوشتى است كه دشمنان حق در برابر
انبیاء، و حتى خود
مشرکان مکه در برابر
پیامبر در
جنگ بدر به آن گرفتار شدند.
به موردی از کاربرد «مَضَت» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(قُل لِلَّذِينَ كَفَرُواْ إِن يَنتَهُواْ يُغَفَرْ لَهُم مَّا قَدْ سَلَفَ وَ إِنْ يَعُودُواْ فَقَدْ مَضَتْ سُنَّةُ الأَوَّلِينِ)(به كسانى كه
کافر شدند بگو: «چنانچه از مخالفت باز ايستند، و
ایمان آورند، گذشته آنها بخشوده خواهد شد؛ و اگر به اعمال سابق بازگردند،
سنّت خداوند در مورد گذشتگان، درباره آنها جارى مى‌شود.» و مجازات شديدى خواهند شد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌و‌سلم) در اين آيه مامور شده كه آن را بر كفار قريش قرائت نموده و ابلاغ بدارد، و در معناى آن هم
تطمیع هست و هم
تهدید، و حقيقتش دعوت به اين است كه جنگ و فتنه‌انگيزى را ترك كنند تا خداوند بخاطر آن از ايشان آن
قتل و آزارى را كه درباره
مؤمنین روا داشته بودند بيامرزد و اگر از آنچه نهى شده‌اند دست برندارند، همان سنت خدا كه درباره نياكان ايشان جريان يافت، و نياكان آنان را هلاك و منقرض ساخت و كوشش‌هايشان را هدر داد در حق ايشان نيز جريان مى‌يابد.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «مضت»، ج۴، ص۳۰۷.
