منافقان و صدقه (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
نَفَق، ايجاد سوراخى در
زمین است كه راه رهايى داشته باشد -همانند سوراخ
موش-
پايان يافتن و از بين رفتن.
نفاق عبارت است از داخل شدن در
شرع و
دین از راهى و خروج از آن از راه ديگر،
اظهار اسلام با اهل آن و مخفى كردن غير
اسلام در درون،
ظاهر و باطن متفاوت داشتن،
دورویی،
ریاکاری.
نفاق هم در
ایمان است، هم
طاعات، هم
معاشرت با مردم. نفاق اعمّ از
ریا است.
در این مقاله آیات مرتبط با منافقان و صدقه معرفی می‌شوند.
عیب‌جویی و
طعنه‌زنی منافقان به
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله سبب تقسيم
صدقات:
وَ مِنْهُمْ مَنْ يَلْمِزُكَ فِي الصَّدَقاتِ ....
خشنودی و
رضایت منافقان، در صورت بهره‌مندى از صدقات:
وَ مِنْهُمْ مَنْ يَلْمِزُكَ فِي الصَّدَقاتِ فَإِنْ أُعْطُوا مِنْها رَضُوا ...
ضمير «هم» در «منهم» اشاره به منافقان است.
خشمگين شدن منافقان، در صورت بى‌بهره ماندن از صدقات:
وَ مِنْهُمْ مَنْ يَلْمِزُكَ فِي الصَّدَقاتِ ... وَ إِنْ لَمْ يُعْطَوْا مِنْها إِذا هُمْ يَسْخَطُونَ.
قانع بودن منافقان به سهم خود در صدقات، به نفع خود آنان:
وَ مِنْهُمْ مَنْ يَلْمِزُكَ فِي الصَّدَقاتِ وَ لَوْ أَنَّهُمْ رَضُوا ما آتاهُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ قالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ ... إِنَّا إِلَى اللَّهِ راغِبُونَ.
جواب «لو» محذوف است و تقدير آن چنين بوده: لكان خيراً لهم و أعود.
پیمان بستن برخى از منافقان
صدر اسلام با خدا، براى پرداخت
صدقه در صورت برخوردارى از مال و
فضل الهی:
وَ مِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِينَ.
بخل منافقان در پرداخت صدقه، به رغم تعهّد خود، براى صدقه دادن در صورت بهره مندى از فضل خدا:
يا أَيُّهَا النَّبِيُّ جاهِدِ ... وَ الْمُنافِقِينَ ... وَ مِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَ ... فَلَمَّا آتاهُمْ مِنْ فَضْلِهِ بَخِلُوا ....
ترك صدقه از سوى منافقان، باعث ريشه دار شدن
نفاق، در
دل و
جان آنان:
وَ مِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِينَ فَلَمَّا آتاهُمْ مِنْ فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَ تَوَلَّوْا وَ هُمْ مُعْرِضُونَ فَأَعْقَبَهُمْ نِفاقاً فِي قُلُوبِهِمْ إِلى يَوْمِ يَلْقَوْنَهُ بِما أَخْلَفُوا اللَّهَ ما وَعَدُوهُ ....
مشروط كردن پرداخت صدقه به برخوردارى از مال و
ثروت، از
ویژگیهای منافقان:
وَ مِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ لَئِنْ آتانا مِنْ فَضْلِهِ لَنَصَّدَّقَنَّ وَ لَنَكُونَنَّ مِنَ الصَّالِحِينَ.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۲۳۲، برگرفته از مقاله «منافقان و صدقه».
