مقدمه عرفی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مقدمه عرفی، امر تعیین شده به عنوان
مقدمه ، توسط
عرف می باشد.
مقدمه عرفی، مقدمهای است که تحقق
ذی المقدمه در نظر عرف و
عادت بر تحقق آن متوقف است، گرچه در نزد
عقل ، تحقق ذی المقدمه بدون آن امکان دارد، مانند: ورود به خانه که در نظر عرف؛ از طریق گذشتن از در خانه صورت میگیرد، گرچه ازنظر عقلی، میتوان از دیوار نیز وارد خانه شد.
این
مقدمه به دو صورت تصور شده است:
مقدمه عرفی، گاهی به گونهای است که جدایی آن از ذی المقدمه در عرف احتمال داده میشود، مانند: رفتن به
حج از ایران که عرفاً با هواپیما و یا اتومبیل صورت میگیرد، هر چند در نزد عرف امکان پیاده رفتن نیز وجود دارد، اما
سیره و عادت عرف بر خلاف آن است. شکی نیست که این گونه مقدمه از بحث
مقدمه واجب خارج است، زیرا ملاک
مقدمیت ، که انتفای ذی المقدمه هنگام انتفای مقدمه است، در این جا وجود ندارد.
مقدمه عرفی، گاهی به گونهای است که در نزد عرف، امکان جدایی آن از ذی المقدمه وجود ندارد، هر چند در نظر عقل، امکان انفکاک هست، مانند: استفاده از وسیله بالابر، برای صعود به ساختمان بلند، زیرا عادتاً انسان نمیتواند پرواز کند، گرچه پرواز انسان
محال عقلی نیست. این قسم در محل نزاع (مقدمه واجب)، داخل است.
فرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۸۰، برگرفته از مقاله «مقدمه عرفی».