• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مقدمه صحت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


مقدمه صحت، مقدمه دخیل در صحت ذی المقدمه می باشد.


مقدمه صحت، مقدمه‌ای است که در اتصاف ذی المقدمه به صحت نقش دارد، مانند: طهارت که شرط صحت نماز است؛ یعنی نماز صحیح بدون آن محقق نمی‌شود.

۱.۱ - مقدمه صحت داخل در مقدمه واجب

در این که مقدمه صحت، در بحث مقدمه واجب داخل است یا نه، اختلاف وجود دارد؛ گروهی از اصولی‌ها ، هم چون مرحوم « صاحب کفایه » معتقدند مقدمه صحت، به مقدمه وجود برمی گردد و در محل نزاع داخل است، خواه الفاظ عبادات برای صحیح وضع شده باشد یا اعم از آن، زیرا بر فرض که نماز برای خصوص صحیح وضع شده باشد، می‌توان گفت: طهارت، مقدمه وجودی نماز است، گر چه مقدمه صحت آن نیز می‌باشد، زیرا موضوع له نماز، همان نماز صحیح است و طهارت علاوه بر این که شرط صحت آن است، شرط وجود آن نیز می‌باشد. هم چنین است اگر لفظ نماز برای صحیح و فاسد، هر دو، وضع شده باشد، زیرا بحث ما در مقدمه واجب است، و واجب ، یعنی آن چه که مورد امر قرار گرفته است، و امر نیز فقط به نماز صحیح تعلق می‌گیرد؛ بنابراین، در این مبنا نیز آن چه که واجب است نماز صحیح می‌باشد و طهارت، هم شرط صحت آن و هم شرط وجود آن است.
در کتاب « کفایة الاصول » آمده است:
«لا یخفی رجوع مقدمة الصحة الی مقدمة الوجود و لو علی القول بکون الاسامی موضوعة للاعم ضرورة ان الکلام فی مقدمة الواجب لا فی مقدمة المسمی باحدها...».
[۱] آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، کفایة الاصول، ص۱۱۷.


۱.۲ - از دیدگاه آقا ضیاء

مرحوم « آقا ضیاء » معتقد است که مقدمه صحت، گاهی به مقدمه وجود (که داخل در محل نزاع است) و گاهی به مقدمه وجوب (که داخل در محل نزاع نیست) برمی گردد. مورد اول، مانند: طهارت برای نماز، که از مقدمات وجود می‌باشد، و مورد دوم، مانند: وقت نسبت به نماز، که پیش از آن وجوبی نیست ونماز پیش از وقت صحیح نمی‌باشد.
[۲] عراقی، ضیاء الدین، منهاج الاصول، ج۱، ص (۲۸۲-۲۸۱).
[۳] نائینی، محمد حسین، فوائد الاصول، ج۱، ص۲۷۱.    
[۴] عراقی، ضیاء الدین، نهایة الافکار، ج۱، ص۲۷۱.    
[۵] محمدی، ابوالحسن، مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه، ص۲۱۳.
[۶] شیرازی، محمد، الوصول الی کفایة الاصول، ج۲، ص۲۵.
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۱، ص۳۵۸.    
[۸] طباطبایی قمی، تقی، آراؤنا فی اصول الفقه، ج۱، ص۱۳۲.    
[۹] مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص۲۵۷.    
[۱۰] شهابی، محمود، تقریرات اصول، جزء ۲، ص۶۷.
[۱۱] بروجردی، حسین، نهایة الاصول، ص۱۵۸.
[۱۲] خمینی، مصطفی، تحریرات فی الاصول، ج۱، ص۴۱۷.
[۱۳] ولایی، عیسی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ص۳۳۹.
[۱۴] ذهنی تهرانی، محمد جواد، تحریر الفصول، ج۲، ص۷۴۱.
[۱۵] فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل در اصول فقه، ج۴، ص (۵۴۱-۵۳۹).
[۱۶] فاضل لنکرانی، محمد، کفایة الاصول، ج۲، ص۱۸۲.


۱. ↑ آخوند خراسانی، محمد کاظم بن حسین، کفایة الاصول، ص۱۱۷.
۲. ↑ عراقی، ضیاء الدین، منهاج الاصول، ج۱، ص (۲۸۲-۲۸۱).
۳. ↑ نائینی، محمد حسین، فوائد الاصول، ج۱، ص۲۷۱.    
۴. ↑ عراقی، ضیاء الدین، نهایة الافکار، ج۱، ص۲۷۱.    
۵. ↑ محمدی، ابوالحسن، مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه، ص۲۱۳.
۶. ↑ شیرازی، محمد، الوصول الی کفایة الاصول، ج۲، ص۲۵.
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، انوار الاصول، ج۱، ص۳۵۸.    
۸. ↑ طباطبایی قمی، تقی، آراؤنا فی اصول الفقه، ج۱، ص۱۳۲.    
۹. ↑ مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص۲۵۷.    
۱۰. ↑ شهابی، محمود، تقریرات اصول، جزء ۲، ص۶۷.
۱۱. ↑ بروجردی، حسین، نهایة الاصول، ص۱۵۸.
۱۲. ↑ خمینی، مصطفی، تحریرات فی الاصول، ج۱، ص۴۱۷.
۱۳. ↑ ولایی، عیسی، فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول، ص۳۳۹.
۱۴. ↑ ذهنی تهرانی، محمد جواد، تحریر الفصول، ج۲، ص۷۴۱.
۱۵. ↑ فاضل لنکرانی، محمد، سیری کامل در اصول فقه، ج۴، ص (۵۴۱-۵۳۹).
۱۶. ↑ فاضل لنکرانی، محمد، کفایة الاصول، ج۲، ص۱۸۲.


فرهنگ نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، برگرفته از « مقدمه صحت».

رده‌های این صفحه : مقدمه
جعبه ابزار