مقتل عبدالله بحرانی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مقتل عبدالله بحرانی، از مباحث مرتبط به تاریخنگاری
عاشورا و مقتلنگاری است. این مقتل، با عنوان مقتل الامام الحسین (علیهالسّلام) نگاشته
عبدالله بحرانی از شاگردان برجسته
علامه مجلسی است. این مقتل که شباهت ساختاری به
بحار الانوار دارد، در واقع جلد هفدهم مهمترین تالیف وی
عوالم العلوم و المعارف و الاحوال بوده که در ۲۷ باب به شرح زندگانی و قیام امام حسین (علیهالسّلام) و حوادث پس از آن، بویژه قیام
مختار ثقفی می پردازد.
مقتلنگاری نوعی از تاریخنگاری است که به طور خاص به شرح و بسط جزئیات
شهادت امام حسین (علیهالسّلام) و یارانش در واقعه
کربلا میپردازد. این روایتها که در ابتدا به صورت شفاهی نقل میشدند، بعدها به صورت مکتوب نیز ثبت و ضبط شده و به عنوان "مقتل الحسین" شناخته میشوند. در قرن ۱۱ و ۱۲ به لحاظ تعداد مقاتل و نگاشتههای مربوط به واقعه کربلا نسبت به قرون ابتدایی دوره افول مقتلنگاری و نگاشتههایعاشورایی محسوب میشود. یکی از این مقاتل، کتابی با نام مقتل الامام الحسین (علیهالسّلام) اثر عبدالله بحرانی متوفای ۱۱۱۰ هجری میباشد.
عبدالله بن نورالله بحرانی، از محدثان و متکلمان بزرگ
شیعه در قرن ۱۱ و ۱۲ هجری و از شاگردان
علامه محمدباقر مجلسی بود. او علامه مجلسی را در تدوین
بحار الانوار یاری رساند و خود نیز به تدوین دائرة المعارف بزرگی به نام
عوالم العلوم و المعارف پرداخت.
مقتل وی در واقع جلد هفدهم از کتاب عوالم العلوم و المعارف و الاحوال من الآیات و الاخبار و الاقوال است. او این کتاب را همانند استادش مجلسی، در قالب ۲۷ باب، تنظیم نموده و به شرح زندگانی و قیام
امام حسین (علیهالسّلام) و حوادث پس از آن و از جمله قیام
مختار، اختصاص داده است. ساختار، ابواب و عناوین عوالم تقریبا همانند کتاب
بحار الانوار است؛ چرا که وی همانند مجلدات دیگر
عوالم العلوم، بیشتر مطالب خود را از همین بخش از کتاب استادش گرفته و در مواردی، بر آن مطالبی افزوده که این امر سبب شده است که نگاشته او نسبت به بحار الانوار، حدود صد صفحه حجیمتر شود. البته تبویب و فصل بندی این نگاشته، مناسبتر به نظر میرسد.
• پیشوایی، مهدی، مقتل جامع سیدالشهداء، ج۱، ص۱۱۱.