مغالطه وضع تالی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مغالطه وضع تالی، به‌معنای
حکم به
ثبوت بخش اول
جمله شرطی، به استناد تحقق بخش دوم است.
هرگاه با داشتن یک جمله شرطی، بخش اول که
مقدم نامیده می‌شود؛
اثبات یا محقق شود، می‌توان اثبات یا تحقق بخش دوم جمله که
تالی نامیده می‌شود؛ را نتیجه گرفت. این قاعده، به «
قاعده وضع مقدم» مشهور است. مثال: «اگر باران ببارد، زمین خیس می‌شود. باران می‌بارد. پس زمین خیس می‌شود». این
استدلال، صحیح و معتبر است، اما گاهی
ذهن به علت آشنایی و پذیرش این قاعده، به خطا افتاده، و در یک جمله شرطی، با اثبات تالی قصد انتاج مقدم می‌کند، در حالی که یک واقعه می‌تواند دارای عوامل متعدد باشد، و تحقق واقعه، وقوع عامل معینی از میان عوامل متعدد را ثابت نمی‌کند. این استدلال، که نوعی
مغالطه است، مغالطه وضع تالی نامیده می‌شود. مثال: «اگر باران ببارد، زمین خیس می‌شود. زمین خیس شده است. پس باران باریده است».
در تنظیم این مقاله از منبع ذیل استفاده شده است:
• خندان، على‌اصغر، مغالطات.
پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «مغالطه وضع تالی»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۴/۲۰.
