مغالطه ترکیب مفصل محمول
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
مغالطه ترکیب مفصل محمول، از اقسام
مغالطه ترکیب مفصل و مغالطه ترکیب مفصل از اقسام
مغالطه لفظ مرکب است.
مغالطه ترکیب مفصل محمول، عبارت است از این که در کلام دو یا چند لفظ پشت سر هم در ناحیه
محمول آن ذکر شده که اگر مجموع مرکب را محمول قرار دهیم،
حکم کاذب خواهد بود به عبارت دیگر، محمول قضیه دارای اجزایی باشد که حکم در مورد هر یک از اجزا به طور جداگانه، برای موضوع، صحیح است، اما اگر به مجموع اجزا به عنوان یک کل مرکب، حکم شود، حکم کاذب است مانند، اگر زید هم شاعر باشد و هم خیاط اما در شعر مهارت نداشته باشد و در خیاطی مهارت داشته باشد، می‌توان به شاعر بودن و به ماهر بودن او، جداگانه، حکم کرد و این حکم صادق است. یعنی اگر بگوییم: زید شاعر است و یا زید ماهر است، هر یک از این احکام صادق است. اما اگر این دو حکم را در یک عبارت جمع کنیم و بگوییم: زید شاعر و ماهر است، این توهم پیش می‌آید که مقصود این است که زید شاعر ماهر است، این حکم کاذب است. اما اگر این حکم بر حسب تحلیل و تفصیل محمول لحاظ شود و هر یک از شاعر و ماهر، به جای خود لحاظ گردد، حکم صادق است.
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:
• مظفر، محمدرضا، المنطق.
• علامه حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید.
• خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس.
پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «مغالطه ترکیب مفصل محمول»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۴/۲۰.
