مخصص مجمل مصداقی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

مخصص مجمل مصداقی، مخصص دارای اجمال از ناحیه مصداق است.

---

مخصص مجمل مصداقی، آن است که اجمال و ابهام دلیل خاص، از ناحیه مصداق می‌باشد؛ به این معنا که مفهوم دلیل خاص، کاملا روشن است، اما در ناحیه مصداق، اجمال وجود دارد که آیا این فرد به خصوص که عنوان عام شامل آن می‌شود، در عنوان خاص داخل شده و از تحت حکم عام بیرون رفته است یا خیر.

۱.۱ - مثال

اگر مولا بگوید: «اکرم العلماء» و سپس بگوید: «لا تکرم الفساق منهم»، روشن است که «فاسق» به کسی اطلاق می‌شود که یا مرتکب گناه کبیره شود یا اصرار بر صغیره نماید، ولی معلوم نیست آیا زید عالم، مرتکب کبیره شده یا اصرار بر صغیره داشته است یا نه؛ در این جا، اجمال در مصداق مخصص است و از آن به شبهه مصداقیه تعبیر می‌شود. و یا مانند این که دانسته شود « ید امانی » ضمان آور نیست و « ید عدوانی » ضمان آور است و در خارج مالی در دست کسی تلف شود ولی شک به وجود آید که آیا ید او امانی است یا عدوانی.

---