محمد بن محمد عوفی بخاری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
محمد بن محمد عوفی بخاری، ملقب به سدیدالدین یا نورالدین از دانشمندان و نویسندگان مشهور
ایران در اواخر
قرن ششم و اوایل قرن هفتم هجری است.
وی از اعقاب
عبدالرحمان بن عوف از
صحابه رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بود و به‌همین سبب خاندان او به عوفی
شهرت داشت ولادتش در
بخارا در اواسط نیمه دوم
قرن ششم هجری اتفاق افتاد و تحصیلات او در همان شهر صورت گرفت.
وی به بسیاری از بلاد
ماوراءالنهر و
خراسان و
سیستان سفر کرد و به دیدار فضلای مشهور آن بلاد توفیق یافت
عوفی تا اواخر دوره قدرت سلطان محمد خوارزمشاه در خراسان و ماوراءالنهر به سر می‌برد.
و در ضمن ملاقات با رجال به جمع‌آوری اطلاعات ذی‌قیمت خود که در کتاب‌های خویش ثبت کرده است مشغول بود و در اوان حمله
مغول از ماوراءالنهر و خراسان گریخته به بلاد سند رفت. عوفی در مدت توقف یا سیاحت در خراسان و ماوراءالنهر به‌خدمت امرا و علما تقرب حاصل کرد.
و مدتی از ملازمان دربار قلج طمغاج خان ابراهیم و پسرش قلج ارسلان خاقان نصر‌ةالدین عثمان بن ابراهیم گشت بعد از فرار به سند خدمت ناصرالدین قباجه (متوفی به‌سال ۶۲۵ ه ق) از ممالیک
غوریه را اختیار کرد و در همین مدت کتاب
لباب‌الالباب را به‌نام وزیر او عین‌الملک فخرالدین حسین بن شرف‌الملک تصنیف کرد،
و نیز به‌فرمان همین پادشاه شروع به‌تالیف
جوامع الحکایات نمود و پس از غرق شدن ناصرالدین قباجه به‌سال (۶۲۵ ه ق) به‌خدمت
شمس
الدین التتمش درآمد. و علی‌الخصوص به‌خدمت وزیر او نظام‌الملک را که در «جوامع الحکایات و لوامع الروایات» قوام
الدین محمد بن ابی‌سعد الجنیدی اختصاص و در
دهلی اقامت یافت و کتاب عهد ناصرالدین قباجه شروع نموده بود در حدود سال ۶۳۰ به‌نام این وزیر تمام کرد، و بعد از این تاریخ از زندگی او اطلاعی در دست نیست. (برای اطلاع بیشتر به شرح احوال عوفی رجوع به مآخذ ذیل شود:
)
علمای قرن ششم.
سایت علما و عرفا، برگرفته از مقاله «محمد عوفی»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۰۲/۰۴.
