محمد بن عمر تونسی
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
محمد بن عمر تونسی در
تونس به
دنیا آمد. وی در
علم طب صاحب کتب است.
«محمد بن عمر تونسی» در سال ۱۲۰۴ ق/ ۱۷۸۹ م در تونس از پدری تونسی
و مادری مصری متولد گردید. در چهارسالگی پدرش به جهت کاری به
سودان منتقل گردید لذا محمد نیز به همراه
پدر به منطقه دارفور سودان
مهاجرت کرد. او در زمان حکومت سلطان صابون به منطقه وادای رفت
و مورد استقبال قرار گرفت. بعد از هشت ماه از سلطان صابون اجازه سفر به
تونس را گرفته
و در سال ۱۲۲۸ ق/ ۱۸۱۳ م به تونس رسید. او مدت زیادی را در تونس نماند
و عازم
قاهره شد. او به ارتش
مصر ملحق شد
و در سال ۱۸۲۷ م در جنگ موره شرکت کرد. او در سال ۱۸۳۲ م مجددا به دارفور بازگشت
و به تصحیح ترجمه‌های عربی کتب
طب در دانشگاه طب بیطری پرداخت. در این زمان بود که با دکتر پیرون فرانسوی آشنا شد
و به او زبان عربی را آموزش داد.
هنگامی که پیرون از سفرهای تونسی به سرزمین‌های سودان- دارفور
و وادای- اطلاع یافت، او را به نوشتن خاطراتش از این مناطق تشویق کرد. هدف او از این کار، این بود که این خاطرات را کتابی برای مطالعات عربی قرار دهد. در سال ۱۸۳۹ م که هم زمان با عصر ترجمه در مصر بود، پیرون مدیر یک مدرسه طب گردید
و فرصت جدیدی برای تونسی مهیا شد. او گذشته از تصحیح کتب ترجمه شده عربی در علوم جدید، بسیاری از مصطلحات علمی متعلق به علوم طب، گیاه
و جانورشناسی را به کار گرفت. کتاب «
الشذور الذهبیة فی المصطلحات الطبیة» از جمله تالیفات او در این زمینه است.
او مراجعات ارزشمندی در خصوص بعضی از کتب عربی قدیم که در زمان او در مصر چاپ شده بود انجام داد که از آن جمله می‌توان به «
مقامات الحریری»
و «
المستطرف للاشبیهی» اشاره کرد.
تونسی در اواخر عمرش در روز
جمعه هر هفته به تدریس
حدیث در
مسجد سیده زینب در قاهره اشتغال داشته است. وی در سال ۱۲۷۴ ق/ ۱۸۵۷ م در سن هفتاد سالگی در قاهره درگذشت.
تالیفات
و تصحیحات تونسی علاوه بر آثار مذکور عبارت است از:
۱-
تشعیذ الاذهان بسیرة بلاد العرب
و السودان؛
۲-
رحلة وادای؛
۳-
الشذور الذهبیة فی المصطلحات الطبیة؛
۴-
الدر اللامع فی النبات
و ما فیه من الخواص
و المنافع؛
۵-
کنوز الصحة و یواقیت المنحة؛
۶-
روضة النجاح الکبری فی العملیات الجراحیة الصغری؛
۷-
الدر الغوال فی معالجة امراض الاطفال.
تشحیذ الأذهان بسیرة بلاد العرب و السودان (کتاب)
نرم افزار جغرافیای جهان اسلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
