• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

محمدحسین بن ملک‌محمد ثاقب اصفهانی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



محمدحسین بن ملک‌محمد ثاقب اصفهانی، شاعر و ادیب و از سخنوران قرن سیزدهم هجری می‌باشد.



میرزا محمّدحسین اصفهانی، متخلّص به «ثاقب» بن ملک‌محمّد بن محمّد شاعر و ادیب. از سخنوران قرن سیزدهم هجری. او از خاندان ملّاملک احمد است که قاضی عسکر دولت قاجاریه بوده و اصل این خاندان از روستای «لاو» سمیرم است. در اصفهان علم و ادب آموخته و سپس در تهران به دربار فتحعلی شاه راه یافته و به مشاغل دیوانی روی آورد. «ثاقب» به امر فتحعلی شاه کتاب «تاریخ جهان آرا» را تالیف نمود. [در غزل سرائی ماهر بوده و قصیده را با استادی می‌سرود و در مدح سیّدمحمّدباقر حجّةالاسلام شفتی، منوچهرخان معتمدالدّوله (حاکم اصفهان) و محمّدتقی میرزا حسام السّلطنه (حاکم ایالات عرابی ایران) قصایدی غرّاء سروده است.]


وی سرانجام در سال ۱۲۵۸ق وفات یافت. برادرزاده‌اش میرزا نصراللَّه شهاب لاوی اصفهانی از شعرای معروف عهد قاجاریه است. و این مصرع را در سوگ عمّ خود گفته است:
«شهابا همی سوز بر یاد ثاقب»
ثاقب جدّ فامیل ملک احمدی ساکن محلّه پای قلعه اصفهان می‌باشد.
[این چند بیت از قصیده او در مدح سیّد حجّةالاسلام شفتی انتخاب شد]
هر شب سپهر گوهر انجم کشد به دوش ••••• تا صبح‌دم کند به قدوم تواش نثار
تا هست در زمانه ز آویز مهر و ماه ••••• در گوش آسمان به شب و روز، گوشوار
بادا غلام حلقه به گوش درت همی ••••• شب ماه و روز مهر، به تایید کردگار
[۱] وفازواره‌ای، محمدعلی، تذکره مآثر الباقریه، ص۱۳۳-۱۳۱.
[۲] وفازواره‌ای، محمدعلی، تذکره مآثر الباقریه، ص۳۳۴-۳۳۵.
[۳] مذهب اصفهانی، میرزا محمدعلی، تذکره مدایح معتمدیه، (خطی.
[۴] حبیب‌ابادی، پرویزبیگی، تذکره حدیقه الشّعراء، ج۱، ص۳۵۲.
[۵] معلم حبیب‌آبادی، محمدعلی، مکارم الآثار، ج۴، ص۱۵۷۷.
[۶] منزوی، احمد، فهرستواره کتاب‌های فارسی، ج۱، ص۶۰۹.
[۷] مهدوی، سیدمصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۲۰۹.
[۸] مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، ص۴۲۵.



۱. وفازواره‌ای، محمدعلی، تذکره مآثر الباقریه، ص۱۳۳-۱۳۱.
۲. وفازواره‌ای، محمدعلی، تذکره مآثر الباقریه، ص۳۳۴-۳۳۵.
۳. مذهب اصفهانی، میرزا محمدعلی، تذکره مدایح معتمدیه، (خطی.
۴. حبیب‌ابادی، پرویزبیگی، تذکره حدیقه الشّعراء، ج۱، ص۳۵۲.
۵. معلم حبیب‌آبادی، محمدعلی، مکارم الآثار، ج۴، ص۱۵۷۷.
۶. منزوی، احمد، فهرستواره کتاب‌های فارسی، ج۱، ص۶۰۹.
۷. مهدوی، سیدمصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۲۰۹.
۸. مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۱، ص۴۲۵.



مهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۲، ص۷۷۲-۷۷۳.    




جعبه ابزار