• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

مبین له

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مبیَّنٌ له، شخصی که تکالیف او از طریق خطابات شرعی بیان شده می‌باشد. و در اصول فقه کاربرد دارد.



مبیَّنٌ له، کسی است که بیان شارع و قانون گذار متوجه او گردیده و تکالیف و احکام برای او بیان می‌شود تا آن‌ها را بفهمد و به آن‌ها عمل کند. چون تکلیف به فهمیدن، بدون بیان، تکلیف به محال است، از این رو از راه خطاب‌های شرعی، تکالیف برای او بیان شده است.


در این که مبیَّنٌ له، تک تک مکلفان می‌باشند و یا مکلفی است که به درجه اجتهاد رسیده ( مجتهد )، اختلاف وجود دارد؛ بسیاری از اصولیون اهل سنت معتقدند مبیّن له فقط مجتهد است، زیرا تنها او توانایی فهم بیان شارع را دارد.
به نظر می‌رسد بر خلاف دیدگاه بسیاری از علمای اهل سنت ، مبیّنٌ له فقط مجتهد نیست بلکه هر یک از مکلفان مبیَّنٌ له می‌باشند و در مواردی که فهم کلام شارع احتیاج به ملکه اجتهاد دارد بر مکلف واجب ( عینی یا کفایی ) است که ملکه را کسب نماید. بنابراین، می‌توان گفت مبیَّنٌ له در جایی که فهم بیان شارع به کسب شرایط اجتهاد منوط می‌باشد فقط مجتهد است، اما در مواردی که چنین نیست، همه مکلفان مبیَّنٌ له می‌باشند.


نکته:
اراده شارع بر افهام مجتهد به دو غرض انجام می‌گیرد:
۱. گاهی غرض از افهام این است که مجتهد بعد از بیان حکم ، به آن عمل نماید؛
۲. گاهی غرض از افهام این است که مجتهد بر طبق آن فتوا دهد تا دیگران به آن عمل کنند، مثل بیان احکام حیض .
[۱] زحیلی، وهبه، اصول الفقه الاسلامی، ج۱، ص۳۳۵.
[۲] فخر رازی، محمد بن عمر، المحصول فی علم اصول الفقه، ج۳، ص۲۱۹.
[۳] زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج۳، ص۳۸.



۱. زحیلی، وهبه، اصول الفقه الاسلامی، ج۱، ص۳۳۵.
۲. فخر رازی، محمد بن عمر، المحصول فی علم اصول الفقه، ج۳، ص۲۱۹.
۳. زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، اصول الفقه، ج۳، ص۳۸.



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۶۸۶، برگرفته از مقاله «مبیَّنٌ له».    




جعبه ابزار