• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

لَيْق (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





لَيْق (به فتح لام و سکون یاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای مناسبت است. از این ماده فقط دو بار در نهج البلاغه آمده است.



لَيْق و لياقَة به معنای مناسبت است.


امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره حق تعالى فرموده: «خَلَقَ الْخَلْقَ مِنْ غَيْرِ رَوِيَّة، إِذْ كَانَتِ الرَّوِيَّاتُ لاَ تَلِيقُ إِلاَّ بِذَوي الضَّمائِرِ، وَ لَيْسَ بِذِي ضَمِير فِي نَفْسِهِ.» «خدا مخلوق را بدون اعمال فكر آفريد، زيرا كه افكار فقط به صاحبان ضمير و قلب لايق است و خدا در حقيقت خدا صاحب ضمير نيست.» (شرح‌های خطبه: )
و به كاتب خويش عبیدالله بن ابی رافع فرمود: «أَلِقْ دَوَاتَكَ، وَأَطِلْ جِلْفَةَ قَلَمِكَ...» (مركّب دواتت را با گذاردن ليقه در آن تنظيم كن و نوك قلمت را طولانى نما...) (شرح‌های حکمت: ) معنى آن در «جلف» گذشت. «ليقه» پشم و نظير آن است كه در دوات گذاشته و بر آن مركّب و جوهر ريزند. يعنى «بر دواتت ليقه بيانداز.»


از اين ماده فقط دو مورد در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۹۵۶.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت الحسینی، ج۵، ص۲۳۴.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۴۰، خطبه۱۰۷.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۰۶، خطبه۱۰۶.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۵۵، خطبه۱۰۸.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۰۸، خطبه۲۲۹.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۸.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۹.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۵۱۰.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۲۸۲.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۸۱.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۸۵۳، حکمت۳۰۶.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۲۲۸، حکمت۳۱۵.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۳۰، حکمت۳۱۵.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۱۵، حکمت۳۱۵.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۷۸.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۷۸.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۴، ص۵۶۳.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۴۰۳.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۲۲۳.    
۲۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۲۴۰، خطبه۱۰۷.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۸۵۳، حکمت۳۰۶.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «لیق»، ج۲، ص۹۵۶.    






جعبه ابزار