• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قیاس‌ اقترانی‌ حملی‌

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


قیاس اقترانی حملی، به‌معنای قیاس اقترانی فاقد مقدمه شرطیه است.


قیاس اقترانی حملی نوعی قیاس اقترانی است که هر دو مقدمه (صغرا و کبرا) قضیه حملیه باشد؛ مانند: "عالم متغیر است، و هر متغیری حادث است، پس عالم حادث است".
[۱] مظفر، محمدرضا، المنطق، ص۲۳۹.    
[۲] تفتازانی، عبدالله بن شهاب‌الدين، الحاشیة علی تهذیب المنطق، ص۸۷.
[۳] ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق)، ج۲، ص۱۰۶.
[۴] جرجانی، میر سید شریف، الکبری فی المنطق، ص۱۸۱.

قیاس اقترانی حملی به لحاظ موقعیت حد وسط در مقدمتین به شکل اول، دوم، و سوم و شکل چهارم حملی تقسیم می‌شود. اگر حد وسط محمول در صغرا، و موضوع در کبرا باشد، "شکل اول" است و اگر حد وسط، در هر دو مقدمه، محمول باشد "شکل دوم" است و اگر در هر دو مقدمه موضوع باشد "شکل سوم"، و اگر موضوع در صغرا و محمول در کبرا باشد "شکل چهارم" می‌باشد.
[۵] خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس، ص۱۹۰.    
[۶] ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الاشارات و التنبیهات، ص۴۱.    
[۷] ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل، ص۱۱۱.
[۸] خوانساری، محمد، منطق صوری، ص۱۶۷.
[۹] قطب‌الدین رازی، محمد بن‌ محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه، ص۱۴۱.
[۱۰] مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۲۵۲.
[۱۱] سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة، ص۲۹۸.    
[۱۲] ابوحامد غزالی، محمد بن محمد، معیار العلم في فن المنطق، ص۱۰۹-۱۲۷.
[۱۳] مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۴۰۴.    


در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:

• خوانساری، محمد، منطق صوری.
• ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق).
• ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل.
• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.
• تفتازانی، عبدالله بن شهاب‌الدين، الحاشیة علی تهذیب المنطق.
• ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الاشارات و التنبیهات.    
• جرجانی، میر سید شریف، الکبری فی المنطق.
• مظفر، محمدرضا، المنطق.    
• سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة.    
• ابوحامد غزالی، محمد بن محمد، معيار العلم في فن المنطق.
• قطب‌الدین رازی، محمد بن‌ محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه.
• خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس.    
• مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه.    

۱. ↑ مظفر، محمدرضا، المنطق، ص۲۳۹.    
۲. ↑ تفتازانی، عبدالله بن شهاب‌الدين، الحاشیة علی تهذیب المنطق، ص۸۷.
۳. ↑ ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق)، ج۲، ص۱۰۶.
۴. ↑ جرجانی، میر سید شریف، الکبری فی المنطق، ص۱۸۱.
۵. ↑ خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس، ص۱۹۰.    
۶. ↑ ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الاشارات و التنبیهات، ص۴۱.    
۷. ↑ ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل، ص۱۱۱.
۸. ↑ خوانساری، محمد، منطق صوری، ص۱۶۷.
۹. ↑ قطب‌الدین رازی، محمد بن‌ محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه، ص۱۴۱.
۱۰. ↑ مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۲۵۲.
۱۱. ↑ سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة، ص۲۹۸.    
۱۲. ↑ ابوحامد غزالی، محمد بن محمد، معیار العلم في فن المنطق، ص۱۰۹-۱۲۷.
۱۳. ↑ مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، ص۴۰۴.    


پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «قیاس اقترانی حملی»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۳/۲۴.    




جعبه ابزار