• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قَمْع (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





قَمْع (به فتح قاف) از واژگان نهج البلاغه به معنای قهر کردن، ذلیل کردن و دفع کردن است.
مواردی از این ماده در نهج‌ البلاغه آمده است.



قَمْع به معنای قهر کردن، ذلیل کردن و دفع کردن آمده است.


به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - خطبه ۳۲

امام علی (علیه‌السلام) درباره رجال حق فرموده است:«فَهُمْ بَيْنَ شَرِيد نَادٍّ وَ خَائِف مَقْمُوع وَ سَاكِت مَكْعُوم وَدَاع مُخْلِص» «آنها بعضی دور شده و گریزان از مردم و بعضی در خوف است و قهر شده و بعضی ساکت و دهان بسته و بعضی دعوت‌کننده به خوبی از روی اخلاص است..» (شرح‌های خطبه: )

۲.۲ - نامه ۵۶

آنگاه که شریح بن‌هانی را بر مقدّمه لشکر خویش گذاشت، ضمن کلامی به او فرمود: «فَكُنْ لِنَفْسِكَ مانِعاً رادِعاً، وَلِنَزْوَتِكَ عِنْدَ الْحَفيظَةِ واقِماً قامِعاً.» « برای نفس خود از هواها مانع و دافع باش و بر جهیدن و بی‌صبرانه عمل کردنت را در وقت غضب، شکننده و قهر کننده باش.» (شرح‌های نامه: )
«منقمع الوحوش.» یعنی محلّ اختفاء و پنهان شدن وحوش.

مواردی از این ماده در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۷۹.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۳۸۴.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۸۹، خطبه ۳۲.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص۷۵، خطبه ۳۲.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۷۵، خطبه ۳۲.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۷، خطبه ۳۲.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۳۸.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۳۸.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام‌امیرالمومنین، ج۲، ص۲۷۷.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۶.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۷۵.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۴.، نامه ۵۶.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۲۵، خنامهطبه ۵۶.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۴۷، نامه ۵۶، نامه ۵۶.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۹۹.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۱۹.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۱۹.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۱، ص۱۸۵.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳۳۴.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۱۳۸.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «قمع»، ج۲، ص۸۷۹.    






جعبه ابزار