• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قَرْف (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





قَرْف (به فتح قاف،‌ بر وزن عقل) و اِقتِراف (به کسر الف) از واژگان نهج البلاغه در اصل به معنای کندن پوست از درخت و کندن پوست روی زخم است و به‌طور استعاره بر کسب کردن اقتراف گفته‌اند.
قارِف (به کسر راء) به معنای نزدیک شدن و کسب کردن است.
مواردی از این ماده در نهج‌ البلاغه آمده است.



قَرْف (بر وزن عقل) به معنای کندن پوست از درخت و کندن پوست روی زخم است و به‌طور استعاره بر کسب کردن اقتراف گفته‌اند.
قارِف به معنای نزدیک شدن و کسب کردن است.


به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - خطبه ۱۰۷

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره خودش فرموده است: «فَلَقَدْ فَلَقَ لَكُمُ الاَْمْرَ فَلْقَ الْخَرَزَةِ، وَقَرَفَهُ قَرْفَ الصَّمْغَةِ» «امامتان حقیقت امر را بر شما شکافته مانند شکافتن مهره و پوست آن را کنده مانند کندن صمغ از درخت.» (شرح‌های خطبه: )

۲.۲ - نامه ۵۳

به مالک اشتر می‌نویسد:«فَامْنَعْ مِنَ الاْحْتِكَارِ ... فمن قارف حکرة بعد نهیک ایّاه فنکّل به و عاقبه فی غیر اسراف» «هرکس بعد از نهی تو به احتکار نزدیک شد از او انتقام بکش و عقابش کن بدون اسراف.»(شرح‌های نامه:)
«قارف» به معنای نزدیک شدن و کسب کردن است یعنی مردم را از احتکار ارزاق منع کن.

۲.۳ - خطبه ۷۴

آنگاه که شنید: بنی امیه او را درباره خون عثمان متّهم می‌کنند فرمود: «أَوَلَمْ يَنْهَ بَني أُمَيَّةَ عِلْمُها بي عَنْ قَرْفي أَوَما وَزَعَ الْجُهّالُ سَابِقَتي عَنْ تُهَمَتي.» یعنی اینکه بنی امیّه می‌دانند من بی‌جا خون نمی‌ریزم و در جریان عثمان بر له او بودم نه بر علیه او، آیا این علمشان مانع از آن نیست که بر من عیب نگیرند آیا سابقه درخشان من در جهاد و دین، نادان‌ها را مانع نشده که از تهمت زدن به من دست بردارند. (شرح‌های خطبه: )
قرف در اینجا به معنای عیب گرفتن است.

۲.۴ - خطبه ۱۹۹

درباره علم خدا بر بندگان فرموده است: «مُقْتَرِفُونَ فِي لَيْلِهِمْ» (کسب کنندگان و عمل کنندگانند در شب.) (شرح‌های خطبه: )


مواردی از این ماده در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۸۵۶.    
۲. المعجم الوسیط، مجموعة من المؤلفین، ج۲، ص۷۲۹.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۴۳، خطبه ۱۰۷.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص، خطبه.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۰۸، خطبه ۱۰۶.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۳۱، خطبه ۱۰۸.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ت محمدی مقدم و نوایی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۴.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ت محمدی مقدم و نوایی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۳.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۴، ص۵۴۰-۵۴۱.    
۱۰. هاشمی خویی، میرزا حبیب‌الله‌، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۳۰۱-۳۰۲.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۱۹۱.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۱۷، نامه ۵۳.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۱۱۱، نامه ۵۳.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۳۸، نامه ۵۳.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۸۵.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۶۲.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۸۲.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۱، ص۵۶.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۲۷۳.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۷، ص۸۵.    
۲۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۳۶، خطبه ۷۴.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۱ ص۱۲۱خطبه ۷۳.    
۲۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۰۳، خطبه ۷۵.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۴۱، خطبه ۷۵.    
۲۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۴۴.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۴۵.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۳، ص۲۲۷.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۲۷.    
۲۹. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۱۶۹.    
۳۰. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۰۶، خطبه ۱۹۹.    
۳۱. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۰۶، خطبه ۱۹۴.    
۳۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۳۱۸، خطبه ۱۹۹.    
۳۳. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۹۵، خطبه ۱۹۹.    
۳۴. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۳۹.    
۳۵. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۴۷.    
۳۶. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۷۴۷.    
۳۷. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۲، ص۳۴۰.    
۳۸. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۲۰۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «قرف»، ج۲، ص۸۵۶.    






جعبه ابزار