• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

قوس (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





قَوْس (به فتح قاف) از واژگان قرآن کریم به معنای ذراع و کمان آمده است.
این لفظ فقط یک‌بار در قرآن آمده است.



قَوْس به معنای ذراع و کمان است.


به موردی از قَوْس که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - قَوْسَیْنِ (آیه ۹ سوره نجم)

(ثُمَّ دَنا فَتَدَلَّی فَکانَ‌ قابَ‌ قَوْسَیْنِ اَوْ اَدْنی‌)
«سپس نزدیک و نزدیکتر شد و به اندازه دو کمان یا نزدیکتر بود.»
(فَاَوْحی‌ اِلی‌ عَبْدِهِ ما اَوْحی) «سپس به بنده خدا وحی کرد آنچه وحی کرد.»
مراد از قوسین در آیه دو ذراع یا دو کمان است و و در صورت دوم ظاهرا فاصله دو سر کمان مراد است.

«قوس» در اصل به معنای‌ اندازه‌گیری است: «قاسَ الشّی‌ءَ بغیرهِ قَوْساً: قدَّرهُ‌ على مثالهِ‌» سپس از جمله معانی آن کمان (تیر‌اندازی) و ذراع است. چنان‌که در قاموس و اقرب به این تعبیر «القَوْس الذّراع لانّهُ یقاس بهِ» است.
در تفسیر خازن نیز آمده و آن اختیار ابن مسعود است. در مجمع فرموده: از انس بن مالک مرفوعا نقل شده که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) در باره‌ (فَکانَ‌ قابَ‌ قَوْسَیْنِ اَوْ اَدْنی‌) فرمود: قدر دو ذراع یا کمتر از آن. آنگاه فرموده: «علی هذا قوس به معنای ما یقاس به الشّی‌ء» است و ذراع آن است که با آن مقایسه می‌شود.


این کلمه فقط یک‌بار در قرآن آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۶، ص۴۴.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۶۸۷.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۴، ص۹۸.    
۴. نجم/سوره۵۳، آیه۸-۹.    
۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی،ج۱۹، ص۴۵.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۲۸.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۳۸۱.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۶۲.    
۹. نجم/سوره۵۳، آیه۱۰.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی،ج۱۹، ص۴۵.    
۱۱. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۴۳۸.    
۱۲. فیروزآبادی، مجدالدین، القاموس المحیط، ج۲، ص۲۴۳.    
۱۳. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۴، ص۴۳۹.    
۱۴. خازن، علی بن محمد، تفسیر الخازن، ج۴، ص۲۰۴.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۸۹.    
۱۶. نجم/سوره۵۳، آیه۸-۹.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «قوس»، ج۶، ص۴۴.    






جعبه ابزار