قسطاس (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
قسطاس: (وَ زِنُوا بِالْقِسْطاسِ) «قسطاس» (به کسر قاف و ضم آن
بر وزن مقیاس و
گاهی هم
بر وزن
قرآن نیز استعمال شده) به معنای ترازو است،
بعضی آن را کلمه‌ای رومی و بعضی
عربی می‌دانند و
گاهی گفته می‌شود: در اصل، مرکب از دو کلمه «قسط» به معنای عدل و «طاس» به معنای کفه ترازو است و بعضی گفته‌اند: «قسطاس» ترازوی بزرگ است در حالی که «میزان» به ترازوهای کوچک هم گفته می‌شود. به هر حال قسطاس مستقیم ترازوی صحیح و سالمی است که عادلانه وزن کند، بی کم و کاست.
ترجمه و تفاسیر مرتبط با
قسطاس:
(وَ اَوْفُوا الْکَیْلَ اِذا کِلْتُمْ وَ زِنُواْ بِالقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِیمِ ذَلِکَ خَیْرٌ وَ اَحْسَنُ تَاْوِیلًا) (و هنگامی که چیزی را برای
معامله پیمانه می‌کنید، حقّ پیمانه را ادا نمایید و با ترازوی درست وزن کنید. این کار بهتر و عاقبتش نیکوتر است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه قسطاس (به کسر قاف و هم به ضم آن) به معنای ترازو و میزان است، بعضی گفته‌اند کلمه‌ای است رومی که داخل زبان عرب شده
و بعضی دیگر گفته‌اند که عربی است
و بعضی آن را مرکب از قسط که به معنای
عدالت است و طاس که به معنای کفه ترازو دانسته‌اند
و قسطاس مستقیم به معنای ترازوی عدل است که هرگز در وزن
خیانت نمی‌کند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(وَ زِنُوا بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِیمِ) (و با ترازوی صحیح وزن کنید.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه قسطاس به معنای ترازویی است که متاع را از نظر وزن با آن می‌سنجند و استقامت قسطاس به این است که آن را عادلانه به کار بزنند.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «قسطاس»، ص۴۴۰.
