قرابادین قادری (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«قرابادین قادری» تالیف حکیم میر محمد اکبر شاه ارزانی شیرازی از جمله آثار فارسی در
طب سنتی است. مؤلف در خطبه آغازین کتاب انگیزه اش از تالیف کتاب را نگارش اثری مفید با مطالبی جدید دانسته است.
این اثر در بیست وسه باب و یک خاتمه تدوین یافته است. مؤلف در هر باب داروهای ترکیبی را که برای درمان یک عضو سودمند است، ذکر نموده است. وی همانند سایر کتب به ترتیب داروهای را که برای سر،
چشم،
گوش،
بینی،
لب،
دندان و لثه، دهان و
زبان و حلق مفید است بیان و به داروهای مناسب برای مفاصل، نقرس، تبها، قروح و جروح و مسمومیتها ختم نموده است.
خاتمه نیز در بیان کلیاتی است که دانستن آنها در داروسازی لازم و ضروری است. مؤلف این مبحث را که شامل
احراق،
تشویه،
تقلیه،
تدبیر و اصلاح و نگهداری داروهاست در هفت فائده بیان کرده است.
حکیم ارزانی این اثر را پس از تالیف شش اثر طبی دیگر تالیف نموده و شاید آخرین نگاشته او باشد؛ ازاین رو علاوه بر آگاهی کامل از مباحث کلیات به سبب نگارش کتاب مفرح القلوب (ترجمه و شرح قانونچه چغمینی) و چیرگی بر مباحث معالجات به علت تصنیف کتاب
طب اکبری ، تجربه سالیان دراز نیز پشتوانه نگارش کتاب قرابادین است. مولف مانند بسیاری دیگر از قرابادینها تنها در فکر نگارش و حجیم کردن تالیف خود نیست، بلکه آنچه را آزموده و صحت و صواب آن را محک زده نقل میکند.
وی در نگارش این اثر از منابع بسیاری بهره جسته از جمله بحر الجواهر
، ذخیره خوارزمشاهی
، شفاء الاسقام
، کتاب معجون غیاثی
، تحفه حکیم مؤمن
، ادویه قلبیه ابن سینا
، قرابادین ابن هبل
و بسیاری از کتب
ابن سینا ،
محمد بن زکریای رازی ،
جالینوس و اطبای دیگر استفاده کرده است.
این اثر پس از تالیف مورد توجه طبیبان قرار گرفت که از آن جمله میتوان به حکیم ناظم جهان اشاره کرد که از قرابادین قادری به عنوان یکی از منابع در تالیف کتاب اکسیر اعظم نام میبرد.
این کتاب در سال ۱۲۷۷ قمری چاپ سنگی شده است. فهرست مطالب در ابتدای اثر آمده است.
نرم افزار جامع طب، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.