فی تاریخ الطب فی الدولة الاسلامیة (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتاب «فی تاریخ الطب فی الدولة الاسلامیة» نگاشته‌ای به قلم دکتر
عامر نجار پیرامون
تاریخ علم پزشکی در سرزمین‌های اسلامی است.
کتاب در چهار مبحث و یک بخش الحاقی به رشته تحریر درآمده است. ملحق کتاب قدیمی‌ترین رساله علمی درباره
جراحت است که به
زبان هیروگلفی تحریر شده، و ترجمه آن رساله در آخر کتاب به عنوان ملحق آورده شده است.خلاصه مطالب مباحث کتاب عبارت است از:
۱. مبحث اول به عنوان مدخل دانش
طب به معرفی دانش طب، تاریخچه آن، طب نزد اقوام مختلف و... اشاره دارد که اطلاعات مفید و مختصری را در اختیار خواننده قرار می‌دهد.
۲. مبحث دوم: به طب در دوره اسلامی اختصاص دارد. نقل روایاتی از
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در دانش طب، دانش طب در عصر
امویان اهم مباحث مطرح شده در این بخش است.
۳. مبحث سوم: در این بخش پیرامون
نهضت ترجمه‌ای که در دوران
عباسی شکل گرفت، مترجمان مشهور این دوره، آثار مهمی که در این عصر ترجمه شده مباحثی مطرح شده است.
۴. مبحث چهارم: نویسنده در این مبحث با طرح دوران طلایی طب در دولت اسلامی از اطبای مشهور همانند
رازی ،
ابن سینا ،
ابن نفیس و مانند آن، همچنین مکاتب طبی و اطبای هر مکتب و ابتکارات و نوآوری‌های آنها سخن رانده است.
مؤلف در این اثر سعی نموده که هر آنچه را مربوط به
طب پس از
اسلام و در
دولت‌های اسلامی است به رشته تحریر درآورد. وی عنوان دولت‌های اسلامی را برگزیده تا شامل همه پزشکانی که در دولت‌های اسلامی بوده‌اند- چه عرب و چه غیرعرب- بشود. کتاب نگاهی به تاریخ دانش پزشکی در دوران اسلامی دارد. این اثر برخلاف بسیاری از نگاشته‌های دیگر که پیرامون این موضوع به رشته تحریر درآمده است
پزشک خاص یا دوران خاصی را مد نظر ندارد، بلکه نظر مؤلف به تمامی دوران اسلامی است و دراین باره اطلاعات ذی قیمتی را به خواننده ارائه می‌دهد. آنچه مؤلف در مبحث سوم و پیرامون
عصر ترجمه بیان می‌کند در بسیاری از کتب یا مطرح نشده و یا به صورت پراکنده به نظر می‌آید.
کتاب در
سال ۱۹۹۴ م توسط انتشارات دارالمعارف
قاهره چاپ و منتشر شده است.پاورقی‌های نسبتا مفصل این اثر گاه به تخریج مصادر و منابع، گاه به زندگی طبیبی که نام او در متن آمده و گاه توضیح عبارت یا مطلبی در متن کتاب مربوط است.در انتهای اثر فهرست محتویات و منابع ذکر شده است.
نرم افزار جامع طب، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
