• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فَلْیَضْحَکوا (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





فَلْيَضْحَكوا: (فَلْيَضْحَكواْ قَليلًا)
فَلْيَضْحَكوا از ماده «ضحک» و به معنى «خنديدن» است.
اين آيه اشاره مى‌كند كه منافقان به گمان اين كه پيروزى به دست آورده‌اند و با تخلف از جهاد و دلسرد كردن بعضى از مجاهدان به هدفى رسيده‌اند، قهقهه سر مى‌دهند و بسيار مى‌خندند، همان‌گونه كه همه منافقان در هر عصر و زمان چنينند، ولى قرآن به آن‌ها اخطار مى‌كند كه بايد كمتر بخندند و بسيار بگريند، گريه براى آينده تاريكى كه در پيش دارند و اگر از مجازات‌هاى دردناكشان آگاه شوند كمتر خواهند خنديد. گروهى از مفسران احتمال ديگرى در معنى اين جمله داده‌اند و آن اين‌كه: اين‌ها هر قدر بخندند با توجه به عمر كوتاه دنيا خنده آنان كم خواهد بود و در آخرت آن‌قدر بايد گريه كنند كه گريه‌هاى دنيا در برابر آن ناچيز است. ولى تفسير اول با ظاهر آيه و تعبيرات مشابه آن سازگارتر است. بسيارى از مفسران حديث معروفى از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) نقل كرده‌اند كه فرمود: «اگر آن‌چه من (از كيفرهاى هولناک قيامت) مى‌دانم شما هم مى‌دانستيد،كم مى‌خنديديد و بسيار گريه مى‌كرديد».



به موردی از کاربرد فَلْيَضْحَكوا در قرآن، اشاره می‌شود:

۱.۱ - یَابی (آیه ۸۲ سوره توبه)

(فَلْيَضْحَكواْ قَليلًا وَ لْيَبْكواْ كَثيرًا جَزاء بِما كَانواْ يَكْسِبونَ) «بايد كمتر بخندند و بسيار بگريند براى آينده تاريكى كه در پيش دارند.»

۱.۲ - فَلْيَضْحَكوا در المیزان و مجمع‌البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: فاء تفريع كه بر سر اين جمله آمده مى‌رساند كه مضمون اين جمله فرع تخلف ايشان از جهاد به اموال و جان‌ها و خوشنودى به ترک اين فريضه الهى و فطرى است كه انسان در زندگيش جز به انجام آن به سعادت نمى‌رسد.
و جمله‌ (جَزاءً بِما كانوا يَكْسِبونَ) با در نظر داشتن اين‌كه حرف باء براى مقابله و يا سببيت است دلالت دارد بر اين‌كه منظور از كم خنديدن همان خوشحالى ناپايدار دنيوى است، كه از ناحيه ترک جهاد و امثال آن به ايشان دست داده و منظور از گريه زياد، گريه در آخرت و در عذاب دوزخ است كه حرارتش شديدتر است، زيرا آن چيزى كه خنده و گريه متفرع بر آن شده همان مضمونى است كه در آيه قبلى بود و آن خوشنودى از تخلف و دورى از حرارت هوا و گرفتار شدن به حرارت دوزخ است.

۱. توبه/سوره۹، آیه۸۲.    
۲. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌، ج۸، ص۶۴-۶۵.    
۳. توبه/سوره۹، آیه۸۲.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۲۰۰.    
۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۹، ص۴۸۵.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۹، ص۳۵۹.    
۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۱، ص۱۷۳.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۸۶.    



شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «فَلْیَضْحَکوا»، ج۲، ص۶۵۷.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره توبه | لغات قرآن




جعبه ابزار