• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

فضل بن عباس لهبی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ابومطلب فضل بن عباس بن عتبه لهبی (م حدود ۹۵ق)، از شعرا و فصحای بنی‌هاشم و از مشهورترین شعرای عصر خویش بود. وی اولین‌ هاشمی‌ای بود که امویان را مدح کرد.


ابومطلب فضل بن عباس بن عتبه لهبی اخضر مکی، کنیه‌های دیگری مانند ابوعتبه و ابوامیه نیز برای فضل ذکر کرده‌اند.
[۱] مرزبانی، محمد بن عمران، معجم الشعراء، ص۱۵۹.    
[۲] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۳، ص۱۷۰.
پدر و مادر او از بنی‌هاشم، و مادرش دختر عباس بن عبدالمطلب بود. لهبی یکی از شعرا و فصحای بنی‌هاشم
[۳] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۶، ص۳۸۲.    
و از مشهورترین شعرای عصر خویش به حساب می‌آمد.
[۴] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۳، ص۱۷۰.
وی معاصر فرزدق و احوص شاعر بوده و اخبار و حکایاتی با آنها دارد.
[۵] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۶، ص۳۸۴.    
فضل اولین‌ هاشمی‌ای بود که امویان را مدح کرد
[۶] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۱۵۰.    
و اشعاری در ستایش عبدالملک بن مروان (حکومت ۶۵-۸۶ق)
[۷] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۶، ص۳۸۶.    
و یزید بن عبدالملک (حکومت ۱۰۱-۱۰۵ق) سرود.
[۸] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۳، ص۱۷۰.
ابن شهرآشوب او را جزو شعرای اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) نیز ذکر کرده است.
[۹] ابن شهر آشوب، محمد بن علی، معالم العلماء، ص۱۵۰.    


لهبی دارای اشعاری روان
[۱۰] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۱۵۰.    
و در عین‌حال زبانی تند بود. او با عده‌ای از شعرا دشمنی ورزید که از جمله آنها فزردق، احوص و عمر بن ابی ربیعه بودند.
[۱۱] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۳، ص۱۷۰.
او فردی بخیل و گندم‌گون بود و بدین‌سبب وی را اخضر لقب داده‌اند.
[۱۲] ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۶، ص۳۸۲.    


دیوان اشعار اثر برجای مانده اوست.
[۱۳] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۹، ص۱۴۸.    


وی در حدود ۹۰
[۱۴] امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۸، ص۴۰۶.    
یا ۹۵
[۱۵] زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۱۵۰.    
و یا ۱۰۰ق درگذشت.
[۱۶] دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، ج۱۰، ص۱۵۱۴۷.
[۱۷] جمحی، محمد بن سلام، طبقات فحول الشعراء، ج۱، ص۷۵.    
[۱۸] بغدادی، عبدالقادر بن عمر، خزانة الادب، ج۵، ص۱۷۹.    
[۱۹] بکری‌ اندلسی، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللالی، ج۱، ص۷۰۰.    
[۲۰] آمدی، حسن بن بشر، المؤتلف و المختلف، ص۴۱.    


۱. ↑ مرزبانی، محمد بن عمران، معجم الشعراء، ص۱۵۹.    
۲. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۳، ص۱۷۰.
۳. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۶، ص۳۸۲.    
۴. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۳، ص۱۷۰.
۵. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۶، ص۳۸۴.    
۶. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۱۵۰.    
۷. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۶، ص۳۸۶.    
۸. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۳، ص۱۷۰.
۹. ↑ ابن شهر آشوب، محمد بن علی، معالم العلماء، ص۱۵۰.    
۱۰. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۱۵۰.    
۱۱. ↑ سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۳، ص۱۷۰.
۱۲. ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۶، ص۳۸۲.    
۱۳. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۹، ص۱۴۸.    
۱۴. ↑ امین، سید محسن، اعیان الشیعه، ج۸، ص۴۰۶.    
۱۵. ↑ زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۵، ص۱۵۰.    
۱۶. ↑ دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، ج۱۰، ص۱۵۱۴۷.
۱۷. ↑ جمحی، محمد بن سلام، طبقات فحول الشعراء، ج۱، ص۷۵.    
۱۸. ↑ بغدادی، عبدالقادر بن عمر، خزانة الادب، ج۵، ص۱۷۹.    
۱۹. ↑ بکری‌ اندلسی، عبدالله بن عبدالعزیز، سمط اللالی، ج۱، ص۷۰۰.    
۲۰. ↑ آمدی، حسن بن بشر، المؤتلف و المختلف، ص۴۱.    


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۱۲، برگرفته از مقاله «فضل لهبی».


رده‌های این صفحه : بنی هاشم | درگذشتگان سال 100 (قمری) | درگذشتگان سال 90 (قمری) | درگذشتگان سال 95 (قمری) | شاعران خلفای اموی | شاعران عرب قرن 1 (قمری) | شخصیت‌های قرن 1 (قمری) | مؤلفان قرن 1 (قمری)
جعبه ابزار