غٰاوینَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غٰاوینَ:(فَأَغْوَيْناكُمْ إِنّا كُنّا غاوينَ) «غٰاوینَ» از مادّه
غَوَى (به فتح غین و واو) به معنای رفتن به راه هلاكت است.
در
آیه مورد بحث و ديگر آيات
قرآن مجید اشاراتى پرمعنى به مخاصمه رهبران و پيروان گمراه در
روز قیامت يا در
جهنم شده است. اين هشدارى است آموزنده به همه كسانى كه
عقل و
دین خود را در اختيار رهبران گمراه مى‌گذارند. در آن روز گرچه هركدام
سعی مى‌كند از ديگرى
برائت جويد و حتى
گناه خود را به
گردن او بيندازد، ولى با اين حال هيچ‌كدام قادر به اثبات بى‌گناهى خويش نيست. در
قرآن مى‌بينيم كه پيشوايان اغواگر به تابعين خود صريحا مى‌گويند: عامل نفوذ ما در شما همان
روح طغيان‌گرى شما بود. اين طغيان‌گرى زمينه‌هاى تأثّرپذيرى شما را در برابر اغواگرى ما فراهم ساخت و ما توانستيم انحرافاتى را كه داشتيم از اين طريق به شما منتقل كنيم.
به موردی از کاربرد «
غٰاوینَ» در
قرآن، اشاره می‌شود:
(فَأَغْوَيْناكُمْ إِنّا كُنّا غاوينَ) «ما شما را گمراه كرديم، زيرا خود گمراه بوديم.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرمایند:
(فَأَغْوَيْناكُمْ إِنّا كُنّا غاوينَ) اين سخن از آن‌جا كه متفرع بر
ثبوت عذاب و آخرين
سبب هلاکت آنان است، حرف فا بر سرش آورد تا بفهماند
طغیان، نخست گمراهى مى‌آورد و سپس
آتش دوزخ را، هم چنان كه در آيه
(إِنَّ عِبادي لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطانٌ إِلّا مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْغاوينَ وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوْعِدُهُمْ أَجْمَعينَ) كه خطاب خداى تعالى به
ابلیس است،
اثر پيروى ابليس، اول گمراهى آورده، و سپس
جهنم را. پس گويا فرموده پس از آن‌كه متصف به طغيان شديد، گمراهى گريبانتان را بگرفت، و هر چند اين گمراهى به دست ما گريبان شما را گرفت، و ليكن ما شما را مجبور به آن نكرديم، بلكه خود شما ما را پيروى كرديد و در اثر اتصالتان به ما گمراهى ما هم به شما سرايت كرد، و اين طغيان طبيعى است كه گمراه جز گمراهى از او ترشح نمى‌كند و اين مثلى است معروف كه از كوزه همان برون تراود كه در اوست. و كوتاه سخن اين‌كه شما مجبور نبوديد، و اختيار از شما
سلب نشده بود، بلكه از همان اولين قدمى كه به سوى
هلاکت برداشتيد، تا به آخر كه در هلاكت افتاديد، همه جا اختيار داشتيد.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «غاوین»، ج۳، ص ۳۷۸.
