• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

غَمّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: غَمّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)
مقالات مرتبط: غَمّ (مفردات‌قرآن)، غُمَّة (لغات‌قرآن)، غم.


غَمّ (به فتح غین) از واژگان نهج البلاغه به معنای پوشاندن و حزن و‌ اندوه است.
این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند:
• غَمام (به فتح غین) به معنای ابر است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره مؤمن و ... از این واژه استفاده نموده است.


غَمّ
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۹۲.    
به معنای پوشاندن آمده است.
[۲] طریحی نجفی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۶، ص۱۲۸.    

ابر را «غَمام» گویند که آفتاب و آسمان را می‌پوشاند، حزن و‌ اندوه را «غَم» گویند که شادی و حلم را می‌پوشاند.
[۳] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۶۱۳.    


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - غَمُّهُ - حکمت ۳۲۴ (مومن)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره مؤمن فرموده است:
«طَويلٌ غَمُّهُ، بَعيدٌ هَمُّهُ، كَثيرٌ صَمْتُهُ.»
[۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۵۶، حکمت ۳۲۴.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۲۳۲، حکمت ۳۳۳.    
[۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۳۳، حکمت ۳۳۳.    

«اندوهش طولانى و همّتش بلند است؛ سكوتش زياد.»
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۸۱۹.    
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۸۹.    
(شرح‌های حکمت:
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۹۰.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۴، ص۶۷۳.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۴۱۹.    
[۱۲] ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۲۴۵.    
)


۲.۲ - الْغَمامِ - خطبه ۱۸۲ (درباره خداوند)

نیز فرمایند:
«بُروقُ الْغَمامِ.»
[۱۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۰۶، خطبه ۱۸۲.    
[۱۴] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۲۷، خطبه ۱۷۰.    
[۱۵] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص، خطبه ۱۸۲.    

«و آن‌چه برق‌هاى ابر آن را متلاشى مى‌سازند.»
[۱۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۰۵.    
[۱۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۹۹.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۰۵.    
[۱۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۳، ص۳۹.    
[۲۰] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۳۱۲.    
[۲۱] ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۸۷.    
)


مواردی از این ماده در «نهج‌البلاغه» آمده است.
[۲۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۱۸، خطبه ۱۳۹.    
[۲۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۰۰، خطبه ۹۰.    
[۲۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۹۲، خطبه ۹۰.    


۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۹۲.    
۲. ↑ طریحی نجفی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۶، ص۱۲۸.    
۳. ↑ راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۶۱۳.    
۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۵۶، حکمت ۳۲۴.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۲۳۲، حکمت ۳۳۳.    
۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۳۳، حکمت ۳۳۳.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۸۱۹.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۸۹.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۹۰.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۴، ص۶۷۳.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۴۱۹.    
۱۲. ↑ ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۲۴۵.    
۱۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۰۶، خطبه ۱۸۲.    
۱۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۱۲۷، خطبه ۱۷۰.    
۱۵. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص، خطبه ۱۸۲.    
۱۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۰۵.    
۱۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۹۹.    
۱۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۰۵.    
۱۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۳، ص۳۹.    
۲۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۳۱۲.    
۲۱. ↑ ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۸۷.    
۲۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۱۸، خطبه ۱۳۹.    
۲۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۰۰، خطبه ۹۰.    
۲۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۹۲، خطبه ۹۰.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «غم»، ج۲، ص۷۹۲.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت 324 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 182 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نهج البلاغه
جعبه ابزار