غنائم الایام فی مسائل الحلال و الحرام (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کتاب غنائم الایام فی مسائل الحلال و الحرام نوشته
ابوالقاسم بن مولی محمد حسن بن نظر علی معروف به
محقق قمی و فاضل قمی به
زبان عربی و در موضوع
فقه استدلالی می باشد.
همانگونه که از مقدمه
کتاب بر می‌آید کتابت آن بعد از کتاب مفصل
مناهج الاحکام و در اوج حیات علمی میرزا صورت گرفته و بالطبع عصاره فقهی و نشانگر نهایت اقتدار اوست. آنچه که در کتب فقهی از قدیم الایام تا کنون معمول بوده و هست این است که بعضی از آنها بیشتر به استخراج فروع فقهی زیاد، بعضی به ارائه
ادله عقلی متعدد و برخی
ادله نقلیه و بعضی دیگر هم به نقل اقوال اهمیت داده و به آنها پرداخته‌اند لیکن میرزای قمی ضمن رعایت اختصار و دقت تمام این جوانب را با هم جمع نموده است.از مختصات فقهی میرزا
اعتماد بر
شهرت و تقویت قول مشهور است و البته گاهی هم قول نادری را بر می‌گزیند و دلایل متعددی برای اثبات آن ارائه می‌نماید.
تصحیح این کتاب بر اساس دو
نسخه خطی ذیل صورت پذیرفته است:
۱. نسخه کتابخانه
امام امیرالمومنین علیه‌السّلام در
نجف اشرف که خوشبختانه به کتابخانه
امام رضا علیه‌السلام اهداء گردیده و با شماره ۱۵۱۶۱ در آنجا محفوظ است. این نسخه در
زمان حیات مصنف کتابت و تکمله‌هایی هم توسط مصنف بر آن نوشته شده است. این نسخه که عمده اعتماد تصحیح و تحقیق ن بر آن استوار است در نهایت صحت است و با حرف رمز (م) شناخته می‌شود.
۲. نسخه کتاب آقای زنجانی در زنجان؛ این نسخه هم در زمان
حیات مصنف نوشته شده که هر چند درجه صحت آن به نسخه اول نمی‌رسد لیکن به تصحیح کتاب کمک می‌کند و مفید است. حرف رمز این نسخه (ز) می‌باشد. البته در تصحیح کتاب از نسخ خطی دیگری کمک گرفته شده و همچنین از یک نسخه
چاپ سنگی که اعتبارش کمتر از نسخ خطی مذکور نیست.
روش تحقیق این کتاب به این شکل بوده که ابتدا مقابله کامل بین نسخ خطی صورت گرفته و آنگاه در موارد
اختلاف دقت لازم انجام و بر اساس نسخه چاپ سنگی تثبیت و نهایی شده است.
۱. استخراج
روایات از همه مصادر معتبر و از کتاب وسائل همراه با اشاره به ضعف
سند بعضی روایات.
۲. استخراج اقوال فقهی و لغوی و اصولی و تفسیری و....
۳.
تعریب متن از خطاهای نحوی و املایی و علمی و
اختیار نسخه صحیح یا اصح که در اغلب اوقات نسخه (م) ترجیج داده شده است.
۴. تنظیم و درج حاشیه به گونه‌ای که نه مطول و نه زیاد مختصر باشد.
۵. ملاحظه مجدد و رجوع‌های متعدد به کتاب برای اجتناب از هر گونه افتادگی و نقص احتمالی.
محقق قمی.
نرم افزار جامع فقه اهل البيت۲، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
