غلو ادبی قرا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
غلو
ادبی قرا،
تکیه قاریان بر استنباط‌های
ادبی خویش؛ از
عوامل اختلاف قرائات را می‌گویند.
یکی از عوامل مؤثر در پیداشدن اختلاف قرائت‌ها، اطلاعات و معلومات
ادبی برخی از قاریان بوده است که با
خودپسندی و اتکا بر معلومات خویش و بر پایه قواعد مقبول آنان در
ادبیات عرب قرائت خاصی را اختیار کرده‌اند؛ هرچند آن
قرائت ،
شاذ و برخلاف مشهور یا مخالف با
رسم الخط باشد.
از میان آن‌ها
ابوبکر عطاء شاگرد
ابن شنبوذ است که دانشمندترین مردم زمان خود در
نحو و قرائت به شمار می‌رفت؛ لذا به قرائت‌های مشهور و آن چه از طریق نقل وارد شده بود توجهی نداشت و قرائتی را می‌پذیرفت که خود او آن را صحیح و با
سیاق و معنای آیه مناسب می‌دانست.
وی کلمه «نجیا» در آیه (فلما استیاسوا منه خلصوا نجیا)
را «نجبا» می‌خواند که مورد اعتراض شدید
فقها و
حاکم وقت قرار گرفت.
اکثر قرائت‌های دانشمندان
علم نحو مانند
کسایی را که قرائتی اختیار می‌کردند می‌توان مبتنی بر همین عامل (خودپسندی و اتکا به معلومات شخصی) دانست.
بسیاری از دانشمندان علم نحو و
ادیبان عرب، قاریان را به کمی معلومات
ادبی و خطا در
قرائت متهم می‌کردند و بر قرائت‌های آنان که با قواعد زبان عرب مخالف بود خط بطلان می‌کشیدند.
فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «غلو ادبی قرا».
