• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

غلول

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


مقالات مرتبط: غلول (مفردات‌قرآن)، غَلَل (لغات‌قرآن)، غلول (مفردات‌نهج‌البلاغه)، خیانت (مقالات مرتبط).


غلول در اصطلاحات فقه نظامی یعنی ربودن مالی از غنایم جنگی یا از کافری که مورد امان و پناه حکومت اسلامی قرار گرفته است. در قرآن و روایات نیز به غلول اشاره شده و از آن نهی شده است.


غَلُول در لغت به معنی خیانت است.
[۱] ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۱۱، ص۴۹۹.    


در اصطلاح فقه، ربودن مالی از غنایم جنگی یا از کافری که مورد امان و پناه حکومت اسلامی قرار گرفته است، می‌باشد.
[۲] نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۱، ص۸۱.    


قرآن کریم می‌فرماید: «وَ مَنْ یَغْلُلْ یَأْتِ بِما غَلَّ یَوْمَ الْقِیامَة؛ هر کس خیانت کند، روز رستاخیز سند خیانت خود را همراه دارد.»
[۳] آل عمران/سوره۳، آیه۱۶۱.    


پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود:
«افْضَلُ الْاعْمالِ عِنْدَاللَّهِ ایمانٌ لا شَکَّ فیهِ، وَ غَزْوٌ لا غَلُولَ فیهِ، وَ حَجٌّ مَبْرُور؛
[۴] محدث نوری، حسین، مستدرک الوسائل، ج۱۱، ص۲۰-۲۱.    
بهترین اعمال در نزد خدا سه چیز است: ایمانی که در آن هیچ شکی نباشد و جنگی که در آن خیانت و اختلاس نباشد و حجّی که مقبول درگاه الهی باشد.»
همچنین فرمود: «... لا یَقْبَلُ اللَّهُ صَلاةً بِغَیْرِ طَهُورٍ، وَ لا صَدَقَةٍ مِنْ غَلُولٍ؛
[۵] حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۱ ص۲۷۹.    
خداوند نمازی که بدون طهارت باشد و صدقه‌ای که از مال غلول داده شود، قبول ندارد.»

حد سرقت مشروط به شرایطی است که در فقه به‌تفصیل بیان شده است. امام خمینی در تحریرالوسیله علاوه بر بلوغ و عقل و اختیار و عدم اضطرار، به طور پنهانی برداشتن مال با باز کردن و یا شکستن حرز (محل نگهداری) توسط دزد و به مقدار نصاب، از حرز خارج نمودن را از جمله شرایط وجوب حد سارق دانسته است.
[۶] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۱۵، کتاب الحدود، الفصل الخامس فی حد السرقة، القول فی السارق، مسالة۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
آیا در وجوب حد سارق بین مسلم و ذمی فرق است.؟ در تحریرالوسیله دراین‌رابطه آمده است: «لا فرق بین الذکر والانثی، فتقطع الانثی فیما یقطع الذکر، وکذا المسلم و الذمّی، فیقطع المسلم و ان سرق من الذمّی، والذمّی کذلک سرق من المسلم او الذمّی.»
[۷] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۱۷، کتاب الحدود، الفصل الخامس فی حد السرقة، القول فی السارق، مسالة۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
یعنی تفاوتی نیست بین مسلمان و ذمّی؛ پس از مسلمان قطع می‌شود اگرچه از ذمّی دزدیده باشد و ذمّی هم این‌چنین است، از مسلمان دزدیده باشد یا از ذمّی.
همچنین آیا سرقت از مغنم (محل نگهداری غنایم جنگی) موجب وجوب حد بوده و دست سارق قطع می‌شود؟ دراین‌رابطه نیز امام خمینی می‌نویسد: «فی السرقة من المغنم روایتان: احداهما لا یقطع، والاخری یقطع ان زاد ما سرقه علی نصیبه بقدر نصاب القطع.»
[۸] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۱۷، کتاب الحدود، الفصل الخامس فی حد السرقة، القول فی السارق، مسالة۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
در سرقت از محل جمع‌آوری غنائم، دو روایت است که در یکی از آن‌ها آمده که قطع نمی‌شود و در دیگری آمده که اگر آنچه را که دزدیده، به‌اندازه نصاب از سهمش بیشتر باشد، قطع می‌شود.

۱. ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۱۱، ص۴۹۹.    
۲. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۱، ص۸۱.    
۳. ↑ آل عمران/سوره۳، آیه۱۶۱.    
۴. ↑ محدث نوری، حسین، مستدرک الوسائل، ج۱۱، ص۲۰-۲۱.    
۵. ↑ حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج۱ ص۲۷۹.    
۶. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۱۵، کتاب الحدود، الفصل الخامس فی حد السرقة، القول فی السارق، مسالة۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۷. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۱۷، کتاب الحدود، الفصل الخامس فی حد السرقة، القول فی السارق، مسالة۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۸. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۱۷، کتاب الحدود، الفصل الخامس فی حد السرقة، القول فی السارق، مسالة۳، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    


• جمعی از نویسندگان، پژوهشکده تحقیقات اسلامی، اصطلاحات نظامی در فقه اسلامی، ص۹۵.    
• ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر)    ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    


رده‌های این صفحه : اصطلاحات نظامی | جهاد | دیدگاه های فقهی امام خمینی | سرقت
جعبه ابزار