• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

غلبه (مفردا‌ت‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: غلبه (مفردات نهج البلاغه (جلد ۲))
مقالات مرتبط: غلبه (مفردات‌قرآن)، غَلَبَه (لغات‌قرآن)، غلبه.


غَلَبه (به فتح غین و لام) و غَلْب (به فتح غین) از واژگان نهج البلاغه به معنای پیروزی و مقهور کردن حریف است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره جهاد و ... از این واژه استفاده نموده است.


غَلَبه
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۸۶.    
[۲] طریحی نجفی، مجمع البحرین، ج۲، ص۱۳۴.    
به معنای پیروزی و مقهور کردن حریف آمده است.

یکی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:


۲.۱ - تُغْلَبونَ - حکمت ۳۶۵ (جهاد)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره جهاد فرموده است:
«أَوَّلُ مَا تُغْلَبونَ عَلَيْهِ مِنَ الْجِهادِ الْجِهادُ بِأَيْديكُمْ، ثُمَّ بِأَلْسِنَتِكُمْ، ثُمَّ بِقُلوبِكُمْ.»
[۳] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۷۱، حکمت ۳۶۵.    
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۴۴، حکمت ۳۷۵.    
[۵] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۴۲، حکمت ۳۷۵.    

«اولین چیزی‌که از جهاد مغلوب می‌شوید، جهاد با دست است، سپس جهاد با زبان و بعد جهاد با قلوب.»
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۳۱.    
[۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۲۸.    
(شرح‌های حکمت:
[۸] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۲۸.    
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۵، ص۱۲۴.    
[۱۰] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۴۶۶.    
[۱۱] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۳۱۲.    
)


۲.۲ - الْمُغالِبَ - خطبه ۲۱۳ (درباره رسول الله)

«مغالب» غلبه کننده: درباره پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم) فرموده است:
«وَ ساوَرَ بِهِ الْمُغالِبَ.»
[۱۲] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۲۳، خطبه ۲۱۳.    
[۱۳] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۲۰، خطبه ۲۰۸.    
[۱۴] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۳۰، خطبه ۲۱۳.    

«غلبه کننده را با او درهم شکست.»
[۱۵] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۱۵.    
[۱۶] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۶.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۶.    
[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۱۹۶.    
[۱۹] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۸۴.    
[۲۰] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۶۴.    
)


موارد زیادی از این ماده در نهج البلاغه آمده است.

۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۲، ص۷۸۶.    
۲. ↑ طریحی نجفی، مجمع البحرین، ج۲، ص۱۳۴.    
۳. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۷۱، حکمت ۳۶۵.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۴۴، حکمت ۳۷۵.    
۵. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۴۲، حکمت ۳۷۵.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۳۱.    
۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۲۸.    
۸. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۲۸.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۵، ص۱۲۴.    
۱۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۴۶۶.    
۱۱. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۹، ص۳۱۲.    
۱۲. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۲۳، خطبه ۲۱۳.    
۱۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الاستقامة، ج۲، ص۲۲۰، خطبه ۲۰۸.    
۱۴. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۳۰، خطبه ۲۱۳.    
۱۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۱۵.    
۱۶. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۶.    
۱۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۶.    
۱۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۱۹۶.    
۱۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۴، ص۸۴.    
۲۰. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۶۴.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «غلبه»، ج۲، ص۷۸۶.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت 365 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 213 نهج البلاغه
جعبه ابزار