• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

عَنتُّم (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





عَنتُّم: (عَزیزٌ عَلَیْهِ ما عَنِتُّمْ)
عَنتُّم: از مادّه «عنت» (بر وزن سند) به معنی افتادن در کاری است که انسان از عواقب آن می‌ترسد و یا امری است مشقّت‌بار و به‌ همین‌ جهت هنگامی که به استخوان شکسته فشاری برسد و تولید ناراحتی کند «عنت» گفته می‌شود، زیرا این واژه در اصل به معنی بازشکستن استخوانی است که قبلا شکسته شده، یعنی پس از بهبود و التیام، مجددا بر اثر حادثه بشکند. بدیهی است این نوع شکستگی بسیار دردناک و رنجآور است و به همین دلیل «عنت» در مشکلات طاقت فرسا و کارهای رنجآور استعمال شده است.
این واژه، در آیه ۲۵ سوره نساء به کار رفته، آنجا که می‌گوید:
(... ذلِکَ لِمَنْ خَشیَ الْعَنَتَ مِنْکُمْ... ) «این اجازه (ازدواج با کنیزان) برای کسانی است که (از نظر غریزه جنسی) در زحمت باشند...»



به موردی از کاربرد عَنتُّم در قرآن، اشاره می‌شود:


۱.۱ - عَنتُّم (آیه ۱۲۸ سوره توبه)

(لَقَدْ جَاءکُمْ رَسولٌ مِّنْ اَنفُسِکُمْ عَزیزٌ عَلَیْهِ مَا عَنِتُّمْ حَریصٌ عَلَیْکُم بِالْمؤْمِنینَ رَؤوفٌ رَّحیمٌ)
(به یقین، پیامبری از میان شما به سویتان آمد که رنج‌های شما بر او سخت است و اصرار بر هدایت شما دارد و نسبت به مؤمنان، رئوف و مهربان است.)


۱.۱.۱ - عَنتُّم در المیزان و مجمع‌ البیان

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید:
کلمه عنت به معنای ضرر و هم به معنای هلاکت است و کلمه ما در جمله‌ (ما عَنِتُّمْ) مصدریه است، که آن را به معنای مصدر تاویل می‌نماید.

۱. توبه/سوره۹، آیه۱۲۸.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ص۵۸۹.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۲، ص۲۱۱.    
۴. نساء/سوره۴، آیه۲۵.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌، ط-دار الکتب الاسلامیه‌، ج۳، ص۳۵۱.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌، ط-دار الکتب الاسلامیه‌، ج۸، ص۲۰۷.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه‌، ط-دار الکتب الاسلامیه‌، ج۲۲، ص۱۵۸.    
۸. توبه/سوره۹، آیه۱۲۸.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۲۰۷.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۹، ص۵۶۱.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۹، ص۴۱۱.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۱، ص۲۴۸.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۵، ص۱۳۰.    



• شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «عَنتُّم»، ج۳، ص۲۵۵-۲۵۶.






جعبه ابزار